Sự giao thoa giữa nghệ thuật đương đại và công nghệ trong thời đại số

(Sóng trẻ) - Tọa đàm trực tuyến “Sự giao thoa giữa nghệ thuật đương đại và công nghệ trong thời đại số” do Ban Biên tập Trang tin điện tử Sóng trẻ, trực thuộc Viện Báo chí - Truyền thông tổ chức đang chính thức bắt đầu. 

Trong thời đại số, sự phát triển mạnh mẽ của công nghệ đang tạo ra những thay đổi sâu rộng đối với nghệ thuật đương đại, từ phương thức sáng tạo, sản xuất đến cách thức tiếp cận và thưởng thức tác phẩm. Nghệ thuật ngày nay không còn giới hạn trong các chất liệu hay không gian truyền thống, mà ngày càng mở rộng sang những hình thức mới như nghệ thuật số, nghệ thuật tương tác, trí tuệ nhân tạo. 

Trước bối cảnh đó, Trang tin điện tử Sóng trẻ tổ chức Tọa đàm trực tuyến với chủ đề “Sự giao thoa giữa nghệ thuật đương đại và công nghệ trong thời đại số”. Tại tọa đàm, các khách mời cùng thảo luận, trao đổi về: Những thay đổi của nghệ thuật đương đại trong thời đại số, sự hỗ trợ của công nghệ đối với thực hành nghệ thuật mới, đồng thời cùng bàn luận về sự tiếp nhận, tương tác của công chúng. 

Chương trình có sự góp mặt của 3 khách mời: Nghệ sĩ Minh Trần - Nhà làm phim trẻ/sáng tạo hình ảnh độc lập; Nghệ sĩ Hải Doãn - Đạo diễn phim & Nghệ sĩ truyền thông mới, Nghệ sĩ Nam Lê - Nghệ sĩ truyền thông mới. Ngoài ra, Hải Doãn và Nam Lê còn được biết đến là người sáng lập Fustic. Studio - Studio sáng tạo liên ngành tại Hà Nội đã từng ghi dấu với nhiều dự án, thành tích nổi bật trong nước và quốc tế.

Nghệ thuật đương đại trong thời đại số

Thưa các nghệ sĩ, theo các quan sát và trải nghiệm thực tế, các nghệ sĩ đánh giá như nào về tác động của công nghệ đối với thực hành nghệ thuật trong thời gian gần đây?

Nghệ sĩ Hải Doãn: Đối với tôi, công nghệ từ xa xưa là một thứ thiết yếu đối với cuộc sống của con người. Từ những hoạt động nhỏ nhất như cắm hoa, sử dụng kéo để cắt dán đến sự phát triển của công nghệ ngày nay. Ngày nay công nghệ số phát triển vượt ra ngoài những thiết yếu tôi cần giúp chúng ta tìm lại chính. Bản thân tôi cần phải có sự nghiêm túc để hiểu rõ bản chất của công nghệ. 

Nghệ sĩ Minh Trần: Công nghệ và nghệ thuật luôn là 2 thực thể gắn với nhau. Đặc biệt trong ngành làm phim. Ví dụ như, bây giờ là lens, các công ty công nghệ giờ đây sản xuất các thiết bị camera hướng tới auto focus, độ phân giải cao như 4K, 6K, 8K ở trong một con máy rất nhỏ. Có thể nói công nghệ thổi một làn gió vào buồng sáng tạo của những người nghệ sĩ, tạo cho họ rất nhiều nguồn cảm hứng. Nếu ngày trước tác phẩm có thể bị giới hạn bởi bởi chất liệu, không gian trình diễn và điều kiện kỹ thuật thì bây giờ công nghệ 3D đã phá bỏ giới hạn đó, khiến cho người nghệ sĩ thoải mái sáng tạo. Sự tiếp cận của khán giả cũng mở rộng hơn nhờ mạng xã hội.

Nghệ sĩ Nam Lê: Tôi khá đồng tình với ý kiến của nghệ sĩ Hải Doãn và Nam Lê. Tôi bổ sung thêm chút ý kiến, vì tôi sinh ra trong thời kỳ công nghệ nên những tác động của nó tôi cảm thấy nó song hành với chính sự thay đổi của thời đại, những nhu cầu của con người. 

Nhiều khái niệm như nghệ thuật đương đại, nghệ thuật truyền thông mới hay nghệ thuật đa phương tiện hiện đang được sử dụng khá phổ biến, nhưng đôi khi vẫn bị hiểu lẫn với nhau. Theo các nghệ sĩ, đâu là những đặc trưng cốt lõi giúp nhận diện nghệ thuật đương đại trong bối cảnh công nghệ số hiện nay?

Nghệ sĩ Hải Doãn: Theo cá nhân tôi, chúng ta nên quay về bản chất của cụm từ nghệ thuật đương đại. Về nghệ thuật đương đại, xuất hiện từ mốc sau những năm 90, và sự ý niệm thì được tập trung cao nhất, hơn cả kĩ năng, cách thức truyền đạt. Chính vì thế nó tập trung nhiều về ý niệm concept, ý nghĩa, nhấn mạnh việc sử dụng công nghệ số, liên quan đến data, công nghệ vượt bậc liên quan đến máy tính. Truyền thông không còn là công cụ mà phải coi là 1 lĩnh vực nghệ thuật. 

Nghệ sĩ Minh Trần: Công nghệ giúp rất nhiều, như máy quay, lens. Đối với cái lens trong quay phim, len cine đều cần người vận hành, lens MF đã chuyển dần thành lens EF. Hiện nay, có rất nhiều bộ phim được dựng bằng AI. Trong quá trình dựng phim, AI cũng được sử dụng một cách thông minh. Đúng là sự trợ giúp của công nghệ là điều phải có để giúp quá trình sáng tạo của người nghệ sĩ, tuy nhiên, chúng ta nên sử dụng ở một khối lượng nhất định.

Các nghệ sĩ đã tìm kiếm và lựa chọn, thử nghiệm chất liệu mới trong những sáng tạo nghệ thuật như thế nào trong suốt thời gian qua?

Nghệ sĩ Nam Lê: Giống như tôn chỉ tôi đặt ra cho chính bản thân và các cộng sự, chúng tôi luôn luôn đặt tinh thần thử nghiệm những cái mới. Một người nghệ sĩ tìm hiểu các công nghệ mới, phần mềm mới có thể tìm kiếm chất liệu mới. Bên cạnh đó, tôi luôn dành khoảng lặng để tìm lại chính mình. Vì con người thường chạy theo xu hướng, mà quên mất các giá trị thực tế.

Nghệ sĩ Hải Doãn: Theo cá nhân tôi, cách tôi làm nghệ thuật hay tạo ra sản phẩm khá mang tính hệ thống. Dù là người thiên về cảm hứng và sự bay bổng, tôi luôn tin rằng đằng sau cảm hứng đó luôn tồn tại một quy tắc, một cấu trúc vận hành nhất định. Với tôi, quy tắc trong sáng tạo rất đơn giản: mình muốn kể câu chuyện gì và tìm cách kể câu chuyện đó hiệu quả nhất. Mình không đặt nặng việc phải sử dụng kỹ thuật này hay kỹ thuật kia, hay giới hạn trong một lĩnh vực cụ thể nào. 

Chính vì vậy, tại Fustic chúng tôi không giới hạn bản thân trong bất kỳ thể loại, lĩnh vực hay công nghệ nào. Bất cứ điều gì có thể giúp câu chuyện được kể tốt hơn, tạo điều kiện để khán giả tự hình thành ý niệm riêng về chủ đề mà tác phẩm đề cập, thì chúng tôi đều sẵn sàng thử nghiệm và tìm cách thực hiện.

Nghệ sĩ Minh Trần: Về quá trình sáng tạo của tôi cũng vậy, cái đầu tiên tập trung là câu chuyện, cốt lỗi, khi có ý tưởng, câu chuyện đủ mạnh, chất liệu chỉ là công cụ phục vụ, tôi phải dựa theo ý tưởng để tìm công cụ phục vụ miêu tả được ý tưởng đó. Mạng xã hội vừa là một công cụ vừa là một cái nơi để khán giả tiếp nhận sản phẩm. 

Trong thời đại số, khi tác phẩm nghệ thuật được tiếp cận nhanh hơn, rộng hơn và trong nhiều bối cảnh khác nhau. Theo các nghệ sĩ, những tiêu chí nào giúp một tác phẩm nghệ thuật đương đại được nhìn nhận là có chiều sâu và giá trị lâu dài, thay vì chỉ tạo ấn tượng nhất thời?

Nghệ sĩ Minh Trần: Một tác phẩm có giá trị sâu, cốt lõi và cảm xúc nằm ở câu chuyện và ý niệm tác giả muốn truyền cho khán giả. Trong các dự án cá nhân, có những lúc tôi dành rất nhiều công sức nhưng khi đăng tải lại không nhận được nhiều tương tác. Tuy nhiên, với bản thân người nghệ sĩ, tác phẩm đó vẫn mang một giá trị riêng. Vì vậy, không nên đánh giá độ sâu sắc của một sản phẩm chỉ dựa trên lượt thích hay bình luận trên mạng xã hội, mà cần nhìn vào quá trình sáng tạo, vào việc người nghệ sĩ đã học hỏi, thử nghiệm và trưởng thành như thế nào qua từng tác phẩm.

Nghệ sĩ Nam Lê: Theo tôi, trong bối cảnh công nghệ phát triển mạnh mẽ cùng với truyền thông mạng xã hội, nếu chỉ đánh giá giá trị tác phẩm thông qua lượt tương tác mà bỏ qua quá trình lao động phía sau thì sẽ là một góc nhìn thiếu xót. Mạng xã hội thường chỉ phô bày những hình ảnh đẹp mắt, trong khi những nỗ lực tìm tòi, chiêm nghiệm ý niệm và quá trình sản xuất công phu của người nghệ sĩ lại ít được nhìn thấy. Chính việc trân trọng hành trình sáng tạo, gìn giữ những giá trị thủ công truyền thống trong thời đại hiện nay mới là chiều sâu thực sự của nghệ thuật.

Nghệ sĩ Hải Doãn: Tôi đồng tình với nghệ sĩ Nam Lê, tuy nhiên có góc độ cá nhân hơi khác, đối với tôi, sản phẩm có chiều sâu thực ra đơn giản chỉ là đồng bộ hóa được mục tiêu với ý nghĩa của tác phẩm. Thời điểm hiện nay, làm bất cứ điều gì cũng cần phải hiểu được đích đến. Vì vậy, chúng ta cần tìm mọi cách để kể câu chuyện của mục tiêu đấy ra ngoài, và khi tiếp nhận với tác phẩm, mỗi khán giả sẽ có điểm chạm riêng để đánh giá. 

Sự giao thoa giữa công nghệ và nghệ thuật đương đại cùng những đón nhận của công chúng

Được biết nhà làm phim trẻ/sáng tạo hình ảnh độc lập Minh Trần đang theo đuổi con đường dựng phim chuyên nghiệp với thế mạnh là kết hợp các hiệu ứng thị giác phức tạp như SFX, VFX hay 3D. Trong quá trình sáng tạo, anh tư duy như thế nào để dung hòa những công nghệ này vào các thước phim thực tế? 

Nghệ sĩ Minh Trần: Đối với tôi, tôi luôn hạn chế dùng hiệu ứng có sẵn, mà tôi sẽ chủ động tạo ra hiệu ứng. Vì nếu chúng ta lạm dụng cái "có sẵn" đó quá nhiều, người xem sẽ bị phân tâm và đặt câu hỏi tại sao lại như thế. Làm phim có AI hỗ trợ nhưng không thể thay thế. Ví dụ, trong dự án Samsung Galaxy Z Fold với yêu cầu xử lý nền phức tạp, nếu như trước đây quá trình hậu kỳ phải trải qua nhiều công đoạn cầu kỳ, thì hiện nay, nhờ sự hỗ trợ của công nghệ, nhiều thao tác chỉ còn gói gọn trong một đến hai bước. Tuy nhiên, yếu tố quyết định để tác phẩm đạt độ hoàn thiện cuối cùng vẫn là sự can thiệp và cảm nhận của con người.

Công nghệ tạo sinh đang là một từ khóa rất 'nóng' nhưng vẫn còn khá mơ hồ với đại chúng. Là người kết hợp nhuần nhuyễn giữa tư duy nghệ thuật và sức mạnh của công nghệ tạo sinh, nghệ sĩ truyền thông mới Hải Doãn sẽ mô tả như thế nào để giải thích khái niệm này cho người ngoại đạo?

Nghệ sĩ Hải Doãn: Ở công ty sáng tạo của chúng tôi, chúng tôi thường sử dụng các hệ thống tương tác thời gian thực, nơi hành động của người xem có thể tạo ra phản hồi ngay lập tức theo những quy luật nhất định, tương tự như trong một trò chơi. Từ các quy luật đó, tác phẩm có thể liên tục biến đổi và phát triển theo nhiều hướng khác nhau. Cách tiếp cận này giúp chúng tôi tạo nên những tác phẩm nghệ thuật tạo sinh, mở ra trải nghiệm mới, nơi khán giả có thể nhìn thấy chính tôi trong quá trình phát triển của tác phẩm, thay vì chỉ tiếp nhận một sản phẩm đã hoàn thiện và đóng khung.

Trong dự án Re.imagine, nghệ sĩ Nam Lê, Hải Doãn ùng các cộng sự đã tạo nên hệ thống tạo sinh đưa khán giả trải nghiệm những giai điệu âm nhạc cổ điển mới với đa giác quan. Sự tương tác thông qua tác phẩm này được thể hiện như thế nào, thưa anh Nam Lê? 

Nghệ sĩ Nam Lê: Nói riêng về phần hình ảnh, mục đích ban đầu tôi muốn tạo ra không gian để các nghệ sĩ chơi trên sân khấu theo phong cách sơn dầu sử dụng những 3 phần lấy dữ liệu với môi trường xung quanh. Hệ thống công nghệ ở đây sẽ xử lý và ở phần output hình ảnh, chúng tôi lấy dữ liệu là tiếng đàn violin hay celo, đưa vào hệ thống, từ hệ thống vẽ nên nét bút tạo nên bức tranh. 

Theo các nghệ sĩ, liệu sự lệ thuộc vào những công cụ kỹ thuật số (máy móc, phần mềm) có làm công chúng bị choáng ngợp và mất đi "tính thủ công" và cảm xúc nguyên bản – vốn là đặc trưng khi tiếp cận sản phẩm nghệ thuật truyền thống?

Nghệ sĩ Hải Doãn: Thời đại hiện nay, việc ứng dụng công nghệ AI trong sáng tạo nghệ thuật vẫn nhận được nhiều ý kiến trái chiều, và tôi luôn mong muốn tìm ra những câu trả lời thỏa đáng cho vấn đề này. Để không bị choáng ngợp trước công nghệ, người nghệ sĩ cần hiểu rõ bản chất của AI, đồng thời xác định tư duy và cách sử dụng phù hợp với mục tiêu sáng tạo. Trước hết, tác phẩm cần giúp khán giả hiểu được bản chất của sản phẩm. Ở mức cao hơn, họ có thể cảm nhận và nắm bắt được ý niệm mà nghệ sĩ muốn truyền tải. Từ đó, các đánh giá về tác phẩm sẽ không bị lệch khỏi phạm vi nội dung cốt lõi. Bởi lẽ, khi nhắc đến nghệ thuật có sử dụng AI, nhiều người thường cho rằng đó là cách làm dễ dàng, làm mất đi sự tỉ mỉ mang tính thủ công. Tuy nhiên, điều quan trọng hơn là cần đặt câu hỏi: người nghệ sĩ có thực sự chú tâm và đầu tư vào từng chi tiết của tác phẩm hay không.

Nghệ sĩ Nam Lê: Mình nghĩ trong quãng thời gian chuyển giao các công nghệ mới New Media Art khán giả tiếp cận với tâm thế tò mò và hứng thú. Họ hứng thú về công nghệ, loại hình, cách tiếp cận ra sao, tuy nhiên dần dần theo thời gian các công nghệ đó trở nên bình thường, lúc này nghệ sĩ sẽ phải đặt ra câu hỏi là ý niệm đằng sau mỗi tác phẩm đấy là gì. Đặt câu hỏi điểm khác biệt giữa con người và AI là gì. 

Nghệ sĩ Minh Trần: Đồng tình với quan điểm của Nam Lê, tôi cho rằng trí tuệ nhân tạo đang phát triển vượt xa những gì chúng ta từng hình dung. Chỉ vài năm trước, việc tạo ra các sản phẩm quảng cáo bằng AI còn là điều khó tưởng tượng, nhưng hiện nay, chỉ với một hệ thống AI, người ta đã có thể sản xuất trọn vẹn một sản phẩm truyền thông. Tuy nhiên, như Nam Lê đã chia sẻ, khi công nghệ trở nên phổ biến, người sáng tạo càng cần sử dụng AI một cách thông minh và đúng mục đích. Dù AI có thể làm giảm bớt yếu tố thủ công, nhưng đồng thời cũng giúp rút ngắn thời gian làm việc, mở ra thêm không gian cho tư duy và sáng tạo.

Trong môi trường số, sự tương tác của khán giả đóng vai trò như thế nào trong việc hoàn thiện tác phẩm? 

Nghệ sĩ Nam Lê: Sự tương tác của khán giả rất quan trọng trong phần tác phẩm. Chính khán giả là người cung cấp thông tin, để chúng tôi có thể sử dụng các dữ liệu data cho các tác phẩm của chúng tôi.

Nghệ sĩ Minh Trần: Trong ngành điện ảnh, các hình thức phim tương tác đã bắt đầu xuất hiện, cho phép khán giả lựa chọn hành động tiếp theo của nhân vật, tương tác với lời thoại và dẫn đến những kết cục khác nhau. Từ đó, mỗi lựa chọn tạo ra một kịch bản riêng, biến người xem từ vị trí thụ động thành người đồng sáng tạo, đồng thời giúp họ khám phá những tầng ý nghĩa mà nhà làm phim gửi gắm trong tác phẩm.

Nghệ sĩ Hải Doãn: Nếu đã thực hành nghệ thuật và tạo ra một tác phẩm, thì người tiếp nhận luôn giữ vai trò vô cùng quan trọng. Mình từng nhận được một câu hỏi rất hay: “Nếu trên thế giới này chỉ chỉ có một tôi, liệu bạn có còn làm nghệ thuật không?” Câu hỏi đó khiến tôi nhìn lại lý do làm nghệ thuật là gì và làm cho ai xem. Với tôi, sáng tạo là để truyền đạt thông tin, cảm xúc và nhận lại ý niệm từ những sinh thể sống khác. Vì vậy, mục tiêu cốt lõi của mỗi tác phẩm là đối thoại, và khán giả chính là yếu tố tiên quyết, không thể thiếu trong quá trình sáng tạo.

Nghệ thuật đa phương tiện đã bùng nổ trên thế giới từ những năm 90 cùng với Internet. Tuy nhiên, tại Việt Nam, loại hình này đang chuyển tôi từ việc "phản chiếu sự phát triển công nghệ" sang "bày tỏ cá tính cá nhân". Theo quan sát của các nghệ sĩ đương đại, sự đón nhận của công chúng Việt Nam đối với sự chuyển dịch này trong những năm gần đây đã thay đổi như thế nào? 

Nghệ sĩ Minh Trần: Về sự đón nhận của công chúng nói chung rất khó phân biệt, người xem đánh giá như thế nào, tùy vào dự án tôi làm, với dự án cá nhân tôi sẽ chủ động thể hiện tư duy, sở thích của bản thân.

Nghệ sĩ Hải Doãn: Trong thời đại bây giờ, công chúng đặc biệt ở Việt Nam, mọi người tập trung vào sự bày tỏ của công nghệ, có gì mới có gì hay ho về mặt cảm xúc trực tiếp, 1 kĩ xảo cảm giác âm thanh trông như thế nào, thay vì mọi người mong muốn tìm hiểu ý nghĩa thực sự có nó là gì, tôi tin là đến 1 lúc mọi người cũng sẽ tập trung vào cái chuyển giao. Tuy nhiên quan điểm của tôi, sử dụng công nghệ New Media Art, là yếu tố tiên quyết bắt buộc, nếu trongnghệ thuật đương đại, loại hình chỉ là phần phụ, quan trọng là câu chyện. Ngoài nghệ sĩ thì công chúng nếu nhận thức dúng thì sẽ tốt hơn, vào triển lãm ko gian phải hiểu tôi đang thể nghiệm loại hình nào, đặc trưng, kể câu chuyện gì mà cần nâng cao nhận thức của khán giả

Theo các diễn giả, liệu có ranh giới nào giữa việc dùng công nghệ để tôn vinh giá trị nghệ thuật và việc dùng nó như một 'chiêu trò' hút khách? Làm sao để trải nghiệm công nghệ không lấn át thông điệp cốt lõi mà nghệ sĩ muốn gửi gắm?

Nghệ sĩ Nam Lê: Mục đính sử dụng công nghệ và thương mại rất khác nhau, khi có các công nghệ, phần mềm mới người ta rất tò mò, đưa các công nghệ đấy vào trong tác phẩm. Đó là các sử dụng công nghệ khác nhau. Quan trọng là mục đích sử dụng của công nghệ và chính người nghệ sĩ ấy, người nghệ sĩ ấy có muốn sử dụng công nghệ đấy hay không. 

Nghệ sĩ Minh Trần: Đối với tôi, tôi đón nhận theo hướng cởi mở, không phán xét, chỉ đánh giá khách quan. Trong lĩnh vực làm phim, công nghệ luôn cần song hành cùng sáng tạo. Điều quan trọng không phải là có sử dụng công nghệ hay không, mà là sử dụng nó một cách thông minh. Trong quá trình làm việc, tôi luôn ưu tiên những phương pháp thực hành trực tiếp; chỉ khi gặp những giới hạn không thể giải quyết bằng cách thủ công, tôi mới lựa chọn đến công nghệ như một công cụ hỗ trợ.

Nghệ sĩ Hải Doãn: Một tác phẩm được sinh ra bắt nguồn từ người nghệ sĩ, vì thế trách nhiệm đầu tiên thuộc về người nghệ sĩ. Họ có trách nhiệm là làm thế nào để công chúng hiểu được ý niệm của tác phẩm thay vì bề mặt. Hãy tôn trọng khán giả, nếu chiêu trò là 1 mục tiêu thì cũng xứng đáng thử, trừ khi mục đích là một điều gì đấy tiêu cực phải sử dụng chiêu trò. Ngược lại, khán giả cũng có một phần trách nhiệm trong việc hiểu rõ một trong những lý do khán giả có điểm chạm thứ nhất phải do người nghệ sĩ thứ hai là khán giả nếu có định nghĩa về 1 loại hình nghệ thuật thì sẽ có các câu hỏi lạc đề, xao nhãng, nhìn vào cái hào nhoáng của công nghệ. Vì thế, phải có trách nhiệm từ 2 phía. 

Có ý kiến cho rằng "Dù công nghệ phát triển đến đâu, bản sắc và tiếng nói cá nhân vẫn là yếu tố then chốt". Theo các diễn giả, trong dòng chảy công nghệ vũ bão, các nghệ sĩ trẻ cần chuẩn bị tâm thế gì để làm chủ công nghệ thay vì để công nghệ dẫn dắt tư duy sáng tạo?

Nghệ sĩ Minh Trần: Đối với tôi AI rất hữu dụng, cần sử dụng một cách thông minh. Chúng ta phải sử dụng AI chứ không để AI điều khiển. Việc học hỏi là tất yếu, nhưng không được để lạm dụng.

Nghệ sĩ Hải Doãn: Trong thời đại công nghệ số, các bạn trẻ cần chủ động trang bị kiến thức và kỹ năng về công nghệ. AI là một công cụ có hai mặt, vì vậy cần tiếp cận với tâm thế cởi mở và tỉnh táo. Không thể phủ nhận những tiện ích mà công nghệ mang lại, nhưng cũng cần thừa nhận những mặt hạn chế của nó. Điều quan trọng là nhìn vào mặt tích cực nhiều hơn, đồng thời hiểu rõ bản chất cốt lõi để công nghệ thực sự trở thành công cụ phục vụ cho sáng tạo.

Nghệ sĩ Nam Lê: Dù công nghệ phát triển đến đâu, nghệ thuật vẫn luôn xoay quanh con người và những câu hỏi về con người. Nếu quá phụ thuộc vào AI, con người rất dễ đánh mất vai trò trung tâm trong sáng tạo. Vì vậy, với các bạn trẻ, điều quan trọng không nằm ở việc dùng AI để làm gì, mà là hiểu rõ bản chất và mục tiêu sáng tạo trước khi sử dụng công nghệ như một công cụ bổ trợ.

Trong 3 - 5 năm tới, các nghệ sĩ có những dự báo như thế nào về sự phát triển/thay đổi của nghệ thuật đương đại trong dòng chảy mạnh mẽ của công nghệ và truyền thông? 

Nghệ sĩ Minh Trần: Mình không quá chú trọng đến việc dự đoán tương lai. Trên thực tế, công nghệ trong lĩnh vực phim ảnh và nghệ thuật đã phát triển rất mạnh mẽ, và bản thân tôi cũng chưa thể trải nghiệm hết tất cả những công nghệ mới. Thay vì quá quan tâm đến tương lai, tôi tập trung vào việc hiểu rõ những gì đang có ở hiện tại, nắm bắt bản chất cốt lõi của công nghệ và tìm ra cách sử dụng chúng một cách thông minh nhất.

Nghệ sĩ Nam Lê: Nghệ thuật và công nghệ luôn song hành cùng nhau. Việc dự đoán trước sự phát triển của công nghệ giúp người làm nghệ thuật giữ được tâm thế cởi mở, sẵn sàng đón nhận những điều hiện tại có thể còn chưa khả thi. Tuy nhiên, khi công nghệ ngày càng phát triển, nghệ thuật của con người cũng sẽ quay trở lại với những giá trị cốt lõi, đặt ra câu hỏi về bản chất và giá trị của con người. Bên cạnh sự bùng nổ của công nghệ, các loại hình nghệ thuật truyền thống, mang tính thủ công, nhiều khả năng sẽ được nhìn nhận và trân trọng hơn.

Nghệ sĩ Hải Doãn: Nghệ thuật đương đại là một lĩnh vực rất khó để dự đoán hay thay đổi nhanh chóng, và bản thân tôi cũng chưa đủ cơ sở để đưa ra những nhận định xa hơn. Điều duy nhất tôi luôn chắc chắn là hiểu rõ bản thân có thể làm gì và nên tập trung vào những giá trị tôi kiểm soát được. Với những điều còn chưa rõ, tôi giữ tâm thế cởi mở để đón nhận. Nếu nhìn công nghệ theo hướng tích cực, sự phát triển của nó sẽ ngày càng mạnh mẽ và tạo thêm nhiều cơ hội cho sáng tạo.

Câu hỏi của độc giả gửi về cho chương trình và trên sóng livestream trực tiếp

Chức năng nào trong After Effect là hữu ích nhất đối với quá trình sáng tạo hình ảnh của nghệ sĩ Minh Trần? (Độc giả Bùi Nhật Anh, Hà Nội)

Nghệ sĩ Minh Trần: Chúng ta không thể biết hết trong After Effect có những gì, quan trọng là tôi có ý tưởng, từ ý tưởng mới cho ra hiệu ứng nhất định. 

Khi công nghệ ngày càng phổ biến thì người nghệ sĩ đang thực hành nghệ thuật hay chỉ đang học cách sử dụng công nghệ? (Độc giả Ngọc Vi, Hà Nội)

Nghệ sĩ Hải Doãn: Tùy thuộc vào nhận thức cả 2 chiều, nếu nghệ sĩ giải quyết được mục tiêu của họ với ý niệm tích cực thì cần nâng cao nhận thức của nghệ sĩ và khán giả, sự đối thoại dễ dàng hơn. 

Trong quá trình sáng tạo tác phẩm, ý tưởng hay kỹ thuật là phần khó nhất? (Độc giả Minh Phương, Hà Nội)

Nghệ sĩ Hải Doãn: Tôi không gặp khó khăn ở ý tưởng, nếu khó khăn ở kĩ thuật thì tôi rất đón nhận. Tôi xem đó là thách thức để khám phá ra những điều mới. Khó khăn nhất ở con người, tập thể nhưng dù gì nó là điều tất yếu phải đón nhận và giải quyết. 

Trung bình một sản phẩm nghệ thuật tương tác mất thời gian bao lâu để thực hiện? (Độc giả Nguyễn Khoa Đăng, Hà Nội)

Nghệ sĩ Nam Lê: Điều này, phụ thuộc nhiều vào ý tưởng, cách mình muốn thể hiện. Không có 1 quãng thời gian cụ thể cho từng tác phẩm, ví dụ như cách mình lên ý tưởng 3D, render trong vài hôm, như biến ảnh tĩnh sang chuyển động mất 1-3 tuần, khi làm với khách hàng, mới từ lên ý tưởng vẽ ra lên mẫu 3D kéo dài 3-4 tháng hoặc nửa năm.