Tân sinh viên và gánh nặng vô hình trên vai

(Sóng trẻ) - Mỗi mùa năm học mới, các trường đại học lại đón hàng nghìn gương mặt trẻ từ khắp mọi miền đất nước. Họ mang theo giấc mơ về giảng đường đại học, về những cơ hội của bản thân. Nhưng đằng sau nụ cười rạng rỡ trong ngày nhập học, không ít tân sinh viên đang phải tập làm quen với một thế giới mới: vừa rộng lớn, vừa gian nan, nhưng cũng đầy hứa hẹn.

Những bài toán chi tiêu không có lời giải

Nhật Tân, sinh viên năm nhất Học viện Bưu chính và Viễn thông, chia sẻ: “Sau hơn một tháng nhập học, em mới thấm thía thế nào là tự lập. Trước kia ở nhà, mọi chi phí đều do bố mẹ lo, còn giờ đây mỗi ngày là một bài toán chi tiêu.”

Trung bình mỗi tháng em cần khoảng 4 - 5 triệu đồng cho sinh hoạt. Tiền thuê trọ chiếm nhiều nhất, ngoài ra là các khoản ăn uống, đi lại và các khoản mua tài liệu học tập. “Gia đình vẫn gửi tiền hỗ trợ nhưng em cũng phải tính toán chi li. Có lúc nhìn tài khoản chỉ còn vài trăm nghìn mà chưa đến ngày nhận tiền, cảm giác lo lắng lắm. Đôi khi, áp lực tiền bạc còn khiến em không dám tham gia nhiều hoạt động ngoại khóa,” Tân nói thêm.

Không chỉ riêng Tân, nhiều tân sinh viên từ tỉnh lẻ lên thành phố học đều gặp tình trạng tương tự. Với những bạn có hoàn cảnh gia đình khó khăn, việc cân đối chi tiêu trở thành một kỹ năng sống bắt buộc. Áp lực tài chính đã khiến nhiều bạn phải học cách tiết kiệm, thậm chí làm đi làm thêm ngay năm nhất để tránh tình trạng “rỗng túi” giữa tháng. Song, vừa học vừa làm cũng tạo ra thử thách mới cho các tân sinh viên trong việc cân bằng thời gian và sức khỏe. 

Áp lực học tập - nỗi sợ hòa nhập

Nếu như gánh nặng tài chính khiến tân sinh viên loay hoay thì áp lực học tập và hòa nhập lại tạo ra một thử thách khác. Không ít tân sinh viên rơi vào tình trạng "sốc học đường" khi phải làm quen với phương pháp học mới, tự chủ hơn, ít sự kèm cặp từ thầy cô như ở phổ thông hay sự thay đổi lớn về môi trường sống, bạn bè, cách học khiến nhiều tân sinh viên cảm thấy đơn độc, thậm chí stress trong thời gian đầu. 

“Điều làm em ngạc nhiên nhất là lớp học rất đông, thầy cô chỉ giảng chứ không theo sát từng bạn như ở phổ thông. Nếu không chủ động ghi chép thì rất dễ bị bỏ lỡ kiến thức. Em từng nghĩ đại học sẽ nhẹ nhàng hơn, nhưng hóa ra áp lực lại nhiều hơn vì phải tự giác hoàn toàn.” - Khánh Chi - tân sinh viên Học viện Ngoại giao chia sẻ. 

Không chỉ dừng lại ở học tập, sự thay đổi môi trường sống cũng khiến nhiều sinh viên cảm thấy đơn độc. “Thời gian đầu, em khá bối rối vì chưa quen bạn bè, có hôm đi học về chỉ quanh quẩn trong phòng trọ, cảm giác lạc lõng lắm. Không ít bạn trong lớp cũng chia sẻ từng trải qua cảm giác cô đơn, stress khi mới nhập học,” Chi bộc bạch.

Cảm giác cô đơn, lạc lõng và khó kết nối với môi trường mới là không hiếm gặp. Dù đã nhận ra những khó khăn này, nhưng nhiều tân sinh viên vẫn chưa tìm được cách nào để tháo gỡ.

Mỗi sinh viên một tâm thế, biết thích nghi là cách để vượt qua

Song, giữa muôn vàn áp lực, không phải ai cũng để mình chìm nghỉm trong nỗi u ám ấy. Thách thức chồng chất là thế, nhưng vẫn có những tân sinh viên chọn cách đón nhận sự thay đổi một cách nhẹ nhàng, để bước những bước đi đầu tiên dù còn chông chênh trở nên vững vàng hơn từng ngày. Họ chính là những người chủ động thích nghi.

Nguyễn Thúy Vân, cô sinh viên năm nhất Trường Đại học Sư phạm Hà Nội là một trong số đó. Xuất thân từ một tỉnh nhỏ, Hà Nội với cô là một trang mới hoàn toàn, đầy rẫy những bỡ ngỡ và thử thách. Ngay từ những ngày đầu bước chân vào môi trường đại học, Vân đã tìm cho mình một “người bạn đồng hành” đặc biệt, một cuốn sổ tay. Mỗi tối, cô dành ra 30 phút viết ra cho mình kế hoạch chi tiêu: tiền ăn, tiền đi lại, tiền học… tất cả đều được ghi rõ ràng. 

Không dừng lại ở việc quản lý tài chính, Vân còn chủ động xây dựng cho mình một mạng lưới quan hệ xã hội. Cô tích cực tham gia các buổi tụ họp, những buổi đi chơi cùng nhóm bạn ở giảng đường và ký túc xá. Với cô, đó không đơn thuần là giải trí, mà là cách để hòa nhập, xua tan đi cảm giác cô đơn nơi đất khách.

“Ban đầu mình cũng stress lắm, nhưng rồi tự nhủ không thể để mình gục ngã. Mỗi tuần mình đều ghi kế hoạch chi tiêu cho tuần đó, rõ ràng, chi tiết, cuối tuần đi chơi cùng với các bạn, mình cảm thấy tinh thần mình vui vẻ hơn, ít cô đơn hơn, bạn bè nhiều hơn, mọi thứ cũng nhẹ nhàng hơn.” Vân chia sẻ, đôi mắt ánh lên sự lạc quan.

Vân là một ví dụ điển hình cho những sinh viên trẻ đang tìm cách chủ động thích nghi với cuộc sống mới. Cô không chỉ quản lý tài chính một cách kỹ lưỡng mà còn tìm cách tạo ra một môi trường học tập và sống tích cực. 

Thực tế, mỗi sinh viên bước vào giảng đường với một tâm thế khác nhau: có người lo lắng, chênh vênh; có người háo hức, tự tin. Nhưng dù xuất phát điểm thế nào, tất cả đều đang cùng học một bài học lớn nhất - “trưởng thành”.

Đại học không chỉ là nơi trau dồi kiến thức chuyên môn, mà còn là môi trường rèn luyện bản lĩnh, kỹ năng sống, sự tự lập và khả năng thích nghi. Biết chấp nhận áp lực, điều chỉnh kỳ vọng và chủ động tìm cách thích nghi, đó mới chính là chìa khóa mở cánh cửa trưởng thành cho mỗi sinh viên trẻ.

Có thể, áp lực là thật, không ai phủ nhận. Nhưng chính từ áp lực ấy, mỗi tân sinh viên mới rèn cho mình bản lĩnh. Và “thích nghi”, hơn bất cứ kỹ năng nào khác mới chính là chìa khóa để mở ra cánh cửa trưởng thành.