Voice of the pioneers: Thay đổi nhận thức giới trẻ về môi trường

2014-01-13 22:33:10

(Sóng trẻ) - Voice of the pioneer - Họ là những bạn trẻ năng động, đam mê, yêu môi trường. Họ nỗ lực không ngừng nhằm lan tỏa nhận thức tích cực về môi trường, biến đổi khí hậu đến với cộng đồng bằng “tiếng nói của người tiên phong” cùng những hành động thiết thực nhất.

Hiện nay, ô nhiễm môi trường và biến đổi khí hậu đang là một trong những vấn đề mang tính toàn cầu, ảnh hưởng và tác động đến cuộc sống của tất cả mọi người. Trong đó, Việt Nam là 1 trong những nước chịu ảnh hưởng nghiêm trọng nhất của biến đổi khí hậu.

Trái đất nóng lên, mực nước biển dâng cao, khí hậu ngày càng khắc nghiệt và khó dự báo hơn, mưa bão lũ quét thất thường, suy thoái đất, nước, suy giảm nguồn tài nguyên rừng… Con người đã tác động quá nhiều đến môi trường, khai thác đến mức cạn kiệt các nguồn tài nguyên, thải nhiều chất độc làm cho môi trường không còn khả năng tự phân hủy. Song, không phải ai trong chúng ta cũng có nhận thức rõ ràng về sự thay đổi đó.

Giám khảo Vũ Mỹ Hạnh - Sáng lập và quản lí chương trình Giáo dục tranh biện và tư duy phản biện Vietnam Youth to Debate.

Tiếng nói người tiên phong (Voice of the Pioneers) là một dự án ra đời với những trăn trở ấy. Dự án tập hợp các bạn trẻ trên địa bàn thủ đô với nỗ lực trong việc tuyên truyền và tổ chức các hoạt động thực tế nhằm bảo vệ môi trường đang dần bị hủy hoại. Sau 1 hành trình hơn 3 tháng từ vòng sơ loại, đêm Chung kết Voice of the Pioneers diễn ra ngày 2/12 tại Rạp Công Nhân, 42 Tràng Tiền, Hà Nội là tiếng nói thuyết phục của lớp trẻ thanh niên về quyết tâm chung tay bảo vệ môi trường Việt Nam! Góp phần thay đổi nhận thức về môi trường và biến đổi khí hậu của cộng đồng, nhất là giới trẻ.

Là một trong năm dự án trực thuộc Water Wise Vietnam, dưới sự bảo trợ của Đại sứ quán Hoa Kỳ, Voice of the Pioneers – Tiếng nói Người tiên phong được tổ chức dưới hình thức một cuộc thi hùng biện với chủ đề “Môi trường và Biến đổi khí hậu ở Việt Nam”.

5 thí sinh xuất sắc nhất đã có mặt trong đêm chung kết, trở thành những diễn ra thực thụ để hùng biện để góp tiếng nói của người trẻ về những vấn đề “nóng” của môi trường và biến đổi khí hậu ở nước ta. Mỗi thí sinh chọn một chủ đề cụ thể nhằm đem hiểu biết về môi trường tác động nhận thức của khán giả, đặc biệt là giới trẻ Việt Nam. Không chỉ dừng lại ở những kiến thức tìm hiểu qua nhiều kênh thông tin được hùng biện chặt chẽ, sắc sảo, các thí sinh đã lao động, sáng tạo thực sự. Từ thực tiễn nhức nhối về môi trường, họ đưa ra nhiều sáng kiến, giải pháp thiết thực nhằm cải tạo, bảo vệ môi trường và có khả năng ứng dụng cao.

Điển hình, thí Phạm Trang Nhung (SV Khoa Sư phạm tiếng Pháp, ĐH Sư phạm Hà Nội) với ý tưởng áp dụng mô hình “Ngôi trường xanh” vào Việt Nam để bảo vệ môi trường, sống thân thiện với thiên nhiên. Tre – nguồn “thép xanh” trong xây dựng được đánh giá phù hợp với điều kiện khí hậu Việt Nam. Đây là ý tưởng đã thực hiện thành công tại làng Siban Kaja, Bali, Indonesia. Sáng kiến sản phẩm máy lọc không khí bằng kĩ thuật quay li tâm và phương pháp hấp thụ của thí sinh Nguyễn Hoàng Oanh (Lớp 12A3, THPT Xuân Đỉnh) được BGK đánh giá cao và giúp cô bạn đạt giải Ý tưởng đột phá cuộc thi.

“Đây là sản phẩm sáng kiến của mình cùng một nhóm bạn trường THPT Xuân Đỉnh với sự giúp đỡ tận tình của các thầy cô có chuyên môn. Công trình nghiên cứu với mục đích áp dụng trong các nhà máy, xí nghiệp nhỏ, máy may sau đó sử dụng áp dụng các khu công nghiệp lớn nhằm bảo vệ môi trường và sức khỏe con người. Khoảng 2 -3 tháng nửa nếu có thể sẽ đưa vào khảo nghiệp và sử dụng thực tế” – Oanh chia sẻ.

PGS – TS Trần Thục – Viện Trưởng viện Khoa học Khí tượng Thủy văn và Môi trường

Hoàng Oanh cho biết “Đến với cuộc thi Tiếng nói người tiên phong mình muốn thể hiện cách nhìn của mình về môi trường qua đó đưa ra các biện pháp để giảm thiểu một loại ô nhiễm môi trường – ô nhiễm không khí. Lan tỏa tình yêu môi trường đến tất cả mọi người để chúng ta nhận thức được thực trạng ô nhiễm môi trường hiện nay và nhập cuộc để bảo vệ môi trường bằng những hành động thiết thực”.

Tăng cường sử dụng thuốc trừ sâu sinh học thân thiện môi trường. Trồng các cây có tác dụng cải thiện chất lượng nước như bèo tây, bèo cám, rau muống, rau ngổ… để lọc Nitơ (N), Phốtpho (P), cải tạo môi trường nước bị ô nhiễm. Đặc biệt, trồng cây cỏ vetiver chống sạt lở, bảo vệ đất, tăng độ phì nhiêu của đất… là những giải pháp thiết thực của thí sinh Đoàn Bá Hải Hải (ĐH Kinh tế Quốc dân) nhằm cải tạo môi trường đất - nước bị nhiễm độc thuốc hóa học. Qua phần hùng biện, chàng trai thức tỉnh mọi người về tác hại của việc sử dụng “vô tội vạ” thuốc bảo vệ thực vật hóa học – mối đe dọa nghiêm trọng với môi trường.

“Chất lượng thí sinh đêm chung kết tốt, các bạn đầu tư thời gian nghiên cứu vấn đề một cách nghiêm túc. Tương đối cụ thể trong tư duy lô gic, trong cách tiếp cận vấn đề và đề ra giải pháp. Nhiều thông tin tốt, có ích được khán giả tiếp nhận, những thông điệp môi trường cụ thể được truyền đi sinh động, thuyết phục chắc hẳn tạo những thay đổi nhận thức tích cực về môi trường và biến đổi khí hậu. Ý tưởng xuất phát từ việc nhìn nhận và đánh giá thực tế môi trường rất tốt. Nên mài dũa ý tưởng, hỗ trợ kênh thông tin để các bạn có bước tiếp nối bền vững tốt hơn trong lĩnh vực bảo vệ môi trường sắp tới” – Giám khảo Vũ Mỹ Hạnh (Sáng lập và quản lí chương trình Giáo dục tranh biện và tư duy phản biện Vietnam Youth to Debate. Người đã làm việc 5 năm trong môi trường phi chính phủ quốc tế và trong nước trong các chương trình và dự án về Biến đổi khí hậu) khẳng định.

“Tiếng nói người tiên phong” đã nói lên được tiếng nói trẻ về nhận thức môi trường. Bảo vệ môi trường bằng những hành động thiết thực, giản dị nhất là thông điệp của Nhữ Hương Trà (HS lớp 11 Văn THPT chuyên Hà Nội – Amsterdam, Thành viên CLB Green Hanoi Amsterdam) – thí sinh xuất sắc giành giải Nhất đêm Chung kết.

Giám khảo Nguyễn Đình Dũng, Chuyên viên phòng Khoa học Công nghệ và Họp tác Quốc tế - cục Khí tượng và Biến đổi khí hậu – Bộ Tài nguyên và Môi trường (Trái, áo trắng) và Khách mời Anh Trần Vũ Toàn (Vlogger Toàn Shinoda)

Bảo vệ môi trường là bảo vệ sự sống của chính mình và điều này không quá khó khăn. Có thể bạn chưa biết, chỉ 49 – 70 % năng lượng điện của laptop được sử dụng, nài ra tiêu hao chế độ dự phòng (standby). Mỗi năm có 600 kg C02 thải ra với 8 tiếng sử dụng máy/ 1 ngày của mỗi chúng ta. Máy in phun tiết kiệm điện 9 lần so với máy in laze. Màn hình máy tính loại màn hình CRT tiết kiệm 20% điện năng so với loại LCD. Bật điều hòa và quạt điện cùng lúc tiết kiệm điện năng hơn chỉ bật quạt điện…

Chúng ta có thể bảo vệ môi trường bằng việc thay đổi nhận thức, thay đổi thói quen hàng ngày. Đơn giản như dùng giấy in 2 mặt thay vì 1 mặt để tiết kiệm giấy gỗ. Dùng kẹp giấy thay vì dập ghim ở văn phòng. Sử dụng cầu dao tổng cho tất cả các dụng cụ điện. Có thêm 1 cây xương rồng, 1 cây hoa đá ở cơ quan. Không bao giờ sử dụng bảo vệ màn hình. Sử dụng cốc sứ thay vì cốc giấy, túi nhựa lớn thay vì túi nilon… để tiết kiệm năng lượng, sống thân thiện với môi trường.

Chương trình trao 1 giải nhất, 1 giải Phong cách hùng biện, 1 giải Ý tưởng đột phá và 2 giải triển vọng.

Nhiều giải pháp ứng phó với biến đổi khí hậu, gìn giữ, phát triển tài nguyên rừng, đất, cải thiện ô nhiễm môi trường được 5 thí sinh đưa tới khán giả bằng “lửa” của tuổi trẻ và đam mê góp sức cho môi trường cộng đồng.

PGS-TS Trần Thục, Viện trưởng viện Khoa học Khí tượng Thủy văn và Môi trường phấn khởi: “Tôi rất ấn tượng, các bạn tự tin đi vào chủ đề thiết thực bảo vệ môi trường. Tin chắc, không chỉ những bạn trẻ mà tất cả ai tham dự chương trình chắc chắn sẽ thay đổi nhận thức ở mức nhất định. Nếu nhân rộng mô hình này được là điều tuyệt vời”.

Ban tổ chức của chương trình còn rất trẻ. Trẻ nhất có những bạn học lớp 10 và lớn nhất cũng chỉ là sinh viên năm 2, năm 3. Đêm chung kết “Tiếng nói người tiên phong” đã phát huy hết thế mạnh của những người trẻ tuổi - tiếng nói trẻ, năng lượng tuổi trẻ, sự sáng tạo trẻ đã phần nào thay đổi nhận thức cộng đồng về bảo vệ môi trường, đặc biệt là giới trẻ.

Tác động làm thay đổi nhận thức của cộng đồng về môi trường và biến đổi khí hậu theo hướng tích cực - “Voice of the pioneers” là một trong nhiều dự án cải tạo, bảo vệ môi trường ý nghĩa của Water Wise. Các bạn trẻ ở đây có rất nhiều hoạt động thực tế hướng tới bảo vệ hồ, tuyên truyền bảo vệ môi trường và tài nguyên nước như dọn hồ nước, đạp xe đạp tuyên truyền với các dự án Đồng hành cùng hồ Hà Nội, Triển lãm Cơ hội và Thay đổi, Cây cảm xúc,… trong hơn 2 năm qua.

Niềm vui chiến thắng của thí sinh đạt giải Nhất - Nhữ Hương Trà

Nhà văn Joe Dâu Tây chia vui cùng các thí sinh

Thay đổi nhận thức là cơ sở dẫn đến thay đổi hành động. Blogger, nhà văn Joe Dâu Tây chia sẻ “Ý tưởng của các thí sinh rất hay và thiết thực”. Một trăm nghìn bài phát biểu, thuyết trình hay là rất tuyệt vời trong việc thay đổi nhận thức môi trường. Còn tất cả những gì sẽ diễn ra vào sáng ngày mai, hành động của các bạn là quan trọng nhất. Đừng hờ hững với bảo vệ môi trường”.

Water Wise Vietnam 2013 đã thực hiện thành công nhiều chuỗi hoạt động gồm: Dự án hồ Ngọc Khánh, kết hợp với Dự án Ngăn chặn việc vứt rác ra sông hồ (Ông Táo ghét túi nilon vào ngày 23 tháng Chạp và Hoạt động dọn hồ và Bike ride tại hồ Ngọc Khánh) , kết hợp triển khai Chương trình 1 triệu chữ ký và Chia sẻ thông điệp môi trường đã thu được hơn 100 chữ ký ủng hộ của người dân quanh hồ Ngọc Khánh. Chương trình "Chia sẻ thông điệp môi trường" và Chương trình "1 triệu chữ ký Đồng hành cùng hồ Hà Nội"- hướng tới ghép ảnh thông điệp thành giọt nước khổng lồ với mong muốn nâng cao ý thức của cộng đồng đối với việc bảo vệ tài nguyên nước. Bản tin Water Wise: My green school - Lake reports - Hanoi in my eyes. Dự án "Giáo dục về trồng cây bảo vệ môi trường" Emotion Tree. Dự án "Card-Lendar" tái chế lịch cũ. Dự án "Youth Exchange". Dự án "Water Wise 2013"…

Lệ Thu

Báo mạng điện tử K.31