Xe buýt hấp dẫn sinh viên nhưng còn nhiều bất cập
(Sóng trẻ) - Được xem như phương tiện vận tải hành khách công cộng (VTHKCC) chính dành cho sinh viên, thế nhưng xe buýt vẫn chưa đáp ứng tốt nhu cầu đi lại nhóm khách hàng này do còn nhiều điểm hạn chế khách quan.
Xe buýt từ lâu đã trở thành phương tiện di chuyển phổ biến tại các đô thị lớn như Hà Nội. Với lợi thế giá vé rẻ, chỉ từ 7.000 - 9.000 đồng/lượt, xe buýt được đông đảo tầng lớp người dân lựa chọn làm phương tiện đi lại chính, trong đó có sinh viên.
Bạn Hoàng Hương Giang (20 tuổi, sinh viên năm 3 Trường Đại học Văn hóa Hà Nội) từng sử dụng xe buýt hàng ngày để đi học, đi làm thêm trong năm đầu đại học vì muốn hạn chế sử dụng xe cá nhân, góp phần bảo vệ môi trường. Tuy nhiên, Hương Giang nhanh chóng nhận ra mình không phù hợp với phương tiện VTHKCC này vì không thể chủ động thời gian di chuyển.
“Khi đi xe buýt, thời gian di chuyển bị chi phối bởi rất nhiều yếu tố khách quan. Hơn nữa, thời gian chờ xe cũng khá lâu, nhiều khi rất vội, nhưng xe buýt không thể đi nhanh, làm mình lỡ việc” - Hương Giang nói.
Hương Giang cho biết thêm, đôi lúc tài xế xe buýt chạy khá ẩu, gây nguy hiểm cho cả hành khách lẫn người tham gia giao thông xung quanh. Nhiều tài xế khi đến điểm đón trả khách còn không dừng hẳn xe, khiến hành khách gặp khó khăn khi lên xuống xe, nhất là người cao tuổi hay trẻ nhỏ. Đây cũng là một phần lý do khiến Hương Giang mất thiện cảm dần với loại phương tiện tưởng chừng như “dành riêng cho sinh viên “ này.


Tương tự, bạn Nguyễn Quang Anh (21 tuổi, sinh viên Học viện Báo chí và Tuyên truyền) cũng có lý do riêng để không sử dụng xe buýt dù chỉ mất 4 - 5 phút đi bộ để đến điểm chờ xe buýt gần nhất. Quang Anh nói: “Nhà mình ở ngoại thành, cách trường học gần 20km. Thời gian đầu đi học, mình cũng đi xe buýt tới trường mỗi ngày để tiết kiệm chi phí. Nhưng một thời gian sau, mình cảm thấy khá bất tiện khi phải chuyển nhiều xe do không có tuyến nào đi thẳng tới trường”.
Bên cạnh đó, Quang Anh chia sẻ thêm, đa số các điểm chờ xe buýt ở xã Đan Phượng - nơi bạn đang sinh sống đều không có mái che, người đi xe buýt gặp nhiều khó khăn khi phải chờ xe trong những ngày mưa lớn hay nắng gắt. Không chỉ vậy, nhiều điểm chờ còn khó nhận biết do thiếu biển hiệu rõ ràng, không có vị trí tách biệt so với lòng đường, tiềm ẩn nguy cơ mất an toàn khi đứng chờ xe buýt.

“Vì là đường lớn nên mọi người thường đi xe với tốc độ cao. Các điểm chờ ở sát mặt đường như vậy khá nguy hiểm cho người đứng chờ xe buýt, rất dễ xảy ra tai nạn” - bạn trẻ bày tỏ nỗi lo lắng.
Hay tại một số khu vực nội thành, các điểm chờ xe buýt bị chiếm dụng bởi các quán ăn, gánh hàng rong cũng gây ra nhiều bất tiện cho hành khách. Bạn Phạm Công Khải (18 tuổi, Trường Đại học Giao thông vận tải) cho biết: “Tình trạng này đã diễn ra khá lâu tại khu vực quanh trường đại học của mình. Mình và các bạn sinh viên trong trường khi muốn đứng chờ xe buýt thì đều không có chỗ, phải đứng ở phần vỉa hè không có mái che”.


Có thể thấy, xe buýt vẫn là phương tiện VTHKCC chính dành cho sinh viên trong nhiều năm tới. Đây là nhóm khách hàng có sự năng động, thành thạo công nghệ thông tin, nhu cầu đi lại rất lớn. Nếu chất lượng dịch vụ và tiện ích của xe buýt được nâng cao toàn diện sẽ thu hút đông đảo sinh viên sử dụng thay thế xe cá nhân.
Do đó, Hà Nội cần có những giải pháp hiệu quả, đồng bộ để xe buýt trở nên phù hợp hơn với nhu cầu sử dụng của sinh viên. Trước tiên, về cơ sở hạ tầng, cần xây dựng thêm nhiều nhà chờ, có mái che mưa nắng, bảng thông tin rõ ràng để thuận tiện cho sinh viên khi chờ xe buýt. Với các điểm dừng, cần đảm bảo vị trí tách biệt với lòng đường để an toàn hơn; xử lý hành vi lấn chiếm điểm dừng, chờ để kinh doanh, dừng đỗ xe, mở hành lang tiếp cận xe buýt thông thoáng hơn.
Quan trọng hơn nữa, mạng lưới tuyến buýt phải liên tục được tối ưu, ưu tiên sắp xếp cho phù hợp lộ trình mong muốn của nhóm sinh viên, người lao động; đặc biệt là những tuyến đi thẳng từ ngoại thành đến các trường học trong trung tâm TP. Lịch trình của xe buýt cũng cần được điều chỉnh phù hợp với giờ học, giờ làm thêm của sinh viên, tăng tần suất hoạt động tối đa.
Ngoài ra, để xe buýt thực sự trở thành “bạn đồng hành” của sinh viên mỗi ngày, chính những bạn trẻ này cũng cần tự nâng cao ý thức, góp phần xây dựng văn hóa giao thông trong lĩnh vực VTHKCC. Những hành vi chưa đẹp khi đi xe buýt như: chen lấn, xô đẩy để lên xe; hút thuốc lá điện tử; nói to, gây ồn ào… cần sớm được loại bỏ. Sinh viên là nhóm hành khách có trình độ tri thức cao, cần nêu gương để lan tỏa văn hóa giao thông đến mọi tầng lớp xã hội.
Đông đảo sinh viên tại Hà Nội có mong muốn rất lớn, thông qua việc sử dụng xe buýt cũng như các loại hình VTHKCC khác để góp phần giảm thiểu ùn tắc giao thông, ô nhiễm môi trường. Với việc nâng cao toàn diện chất lượng xe buýt, loại hình VTHKCC này sẽ thu hút được lượng khách là sinh viên không nhỏ hàng ngày, hạn chế phương tiện cá nhân một cách hiệu quả và bền vững.