“Báo in trong môi trường truyền thông số: Biết cách khai thác sẽ mang lại nhiều lợi ích”

2018-01-27 03:04:41

(Sóng trẻ) - Đó là quan điểm của Nhà báo Nguyễn Tri Thức, Trưởng ban Biên tập Tạp chí Hồ sơ - sự kiện trực thuộc Tạp chí Cộng sản. trong buổi giảng dạy cho sinh viên báo in K34 tại Học viện Báo chí và Tuyên truyền.

Nhà báo Tri Thức trong buổi nói chuyện với sinh viên báo in K34.

Áp lực của Báo in trong môi trường truyền thông số

Sự phát triển với tốc độ vượt thời gian của truyền thông số đã đẩy Báo in vào thế bị cạnh tranh áp lực rất lớn. Để cạnh tranh trong môi trường đầy rẫy áp lực đòi hỏi Báo in phải thay đổi. Tuy nhiên, do tính đi sau các loại hình báo chí khác Báo in không thể thay đổi một cách tức thời nhanh chóng được. Muốn thay đổi phải có sự thẩm định và phải có bộ lọc. Báo in cần thay đổi hình thức, nội dung, phương pháp phỏng vấn thông tin đó là những điều cơ bản nhất.

Với Báo in thì áp lực cũng nhiều mà lợi thế cũng có. Báo in khiến người đọc không mỏi mắt, có thể mang đi mọi lúc mọi nơi, dở đi dở lại đọc và đọc được trong môi trường không có mạng.Thời đại nào cũng vậy, chỉ cần có nhiệt huyết, đam mê, chịu khó, tâm huyết bản lĩnh thì điều gì cũng có thể thay đổi được. Quan trọng trong từng môi trường biết thích nghi và thay đổi phù hợp thì báo in không bao giờ chết được.

Thay đổi về nội dung

Với áp lực cạnh tranh như hiện nay Báo in thay đổi là điều quan trọng bắt buộc phải làm. Báo in sẽ thay đổi chiếc áo cũ truyền thống và thay vào đó một chiếc áo mới phù hợp với thời đại. Nếu tiếp tục phát triển nội dung như trước thì báo in sẽ bị các loại hình báo chí khác đẩy ra xa và công chúng cũng bị nhàm chán không còn mặn mà.

Để bắt kịp và cạnh tranh được với các loại hình báo chí khác trong môt trường truyền thông số, báo in phải thay đổi rất nhiều nội dung. Đó là việc rút ngắn câu chữ, phát triển những nội dung thông tin quan trọng hấp dẫn. Từ chiều hướng nội dung truyền thống thì Báo in tập trung sang chiều hướng tổ chức phân tích, bình luận thông tin chuyên sâu. Tổ chức rất nhiều trang chuyên đề mới, tiếp cận nguồn thông tin trên nhiều chủ đề, nhiều góc rộng sâu đa chiều cung cấp cho công chúng một lượng thông tin đa đạng.

Báo in cần đẩy mạnh phát triển những ấn phẩm phụ, ấn phẩm chuyên biệt. Có thể phát triển các ấn phẩm theo chiều hướng nội dung thông tin phục vụ phù hợp các bạn đọc ở nhiều lứa tuổi khác nhau. Báo in cần chú trọng hơn nữa trong việc phản biện xã hội, chú trọng phóng sự điều tra vì đây là những mặt thiết yếu đang đánh trúng vào tâm lý của dư luận xã hội nhiều nhất. Phân tích đâu là bản chất của thông tin, bình luận đề thay đổi định hướng cho công chúng. Các cơ quan báo in nên nhìn nhận mỗi công dân có thể là một nhà xuất bản tin tức vì nhiều khi nguồn thông tin “đúng – độc – lạ” của một công dân cung cấp có giá trị rất tốt. Và điều quan trọng nhất là xác định được nội dung thông tin cái gì để thu hút độc giả.

Thay đổi về hình thức

Trong môi trường cạnh tranh không lành mạnh, không cân sức, bạn đọc thiếu những trình độ nhất định , nhiều tầng lớp bạn đọc khác nhau. Báo in không những thay đổi về nội dung mà còn phải đổi mới về mặt hình thức. Với đội ngũ nhà báo hùng hậu như hiện nay, những nhà báo trẻ có lợi thế rất nhiều nên phát triển kỹ năng công nghệ và trang bị, đầu tư mới cho bản thân thì mới theo đổi nghề được. Không say mê thì làm cái gì cũng hời hợt.

Để thay đổi hình thức thì điều quan trọng đó chính là chất xám tư duy. Cách quan trọng nhất là thực hiện bằng ý tưởng mới lạ, độc đáo và không kém phần hấp dẫn của mình. Quan trọng nhất vẫn là con người chủ động. Khi triển khai nội dung cần chú trọng phạm vi thông tin được phép thông tin sâu đến đâu.

Công chúng ngày càng khó tính vì bên cạnh họ luôn có những thiết bị thông minh tiện lợi để sử dụng tìm kiếm thông tin. Cho nên đối với báo in thay đổi hình thức tờ báo có ý nghĩa quan trọng quyết định tới sự phát triển của tờ báo đó. Bên cạnh sự thay đổi hình thức là rút ngắn câu chữ, thu gọn khổ báo, trình bày ấn tượng bắt mắt, hấp dẫn về nội dung. Báo in cần triển khai hình thức các tranh biếm họa, Infogarphic vì đây chính là hình thức hấp dẫn nhất trên báo chí hiện nay.

Phát triển hình thức đồ họa thông tin Infogarphic chính là “gia vị” lạ hay là món ăn mới của báo chí. Thay vì đọc một bài viết dài dòng thì người đọc có thể nắm bắt thông tin nhanh gọn trên những mắt xích đồ họa. Những nhà báo làm được Infogarphic chính là những người tài giỏi có sự tổng hợp tư duy hình ảnh nhạy bén và tư duy báo chí sắc sảo mới làm được. Để đáp ứng về mặt hình thức hấp dẫn thì các cơ quan báo in nên đào tạo và phải có được những nhà báo như thế. Khai thác và triển khai thông tin đồ họa Infogarphic chính là điểm nhấn mới cho báo in và đây là hình thức cần đẩy mạnh để kéo Báo in đi lên cạnh tranh được với các loại hình báo chí khác.

Làm nhà báo đa phương tiện là điều quan trọng tồn tại trong mọi môi trường. Phát triển tư duy báo chí chuyên sâu báo chí đặc biệt là điều quan trọng đối với nhà báo lâu năm cũng như nhà báo, phóng viên mới vào nghề. Thời đại nào cũng vậy, nghề nghiệp nào cũng vậy khi con người có bản lĩnh, tri thức, đam mê, nhiệt huyết thì không có công việc gì khiến họ chùn bước. Nếu không có đam mê thì rất dễ sa ngã.

Nhà báo Nguyễn Tri Thức - cựu sinh viên Khóa 11, Học viện Báo chí và Tuyên Truyền. Từng công tác tại Báo Lao Động, từng là Tổng thư ký tòa soạn Báo Gia đình và Xã hội, hiện đang là Trưởng ban Biên tập Tạp chí Hồ sơ - sự kiện trực thuộc Tạp chí Cộng sản.

Nguyễn Thị Hạnh

Lớp Báo In K34A2