Biến ban công, sân thượng thành vườn rau, ao cá

Trong bối cảnh “đất chật người đông” và nỗi lo thực phẩm không rõ nguồn gốc như hiện nay thì với nhiều người dân, việc sở hữu một khu vườn trồng rau, hồ nuôi thả cá là điều không dễ. Đặc biệt là “vườn rau, ao cá” ở khu vực đô thị.

“Cái khó ló cái khôn” , rất nhiều người đã tận dụng không gian sân thượng hay ban công của nhà mình để xây dựng một không gian rau, cá gọn gàng nhưng tiện ích. 

Rau xanh cá sạch được thiết kế như một “hệ sinh thái tuần hoàn nhỏ”. Hệ thống được thiết kế tuần hoàn với cá bên dưới và rau thủy canh bên trên, cùng với đó là đá giã và đất sét rắn. Theo đó, hệ thống sử dụng nước tuần hoàn từ bể cá, cung cấp dinh dưỡng cho cây và ngược lại. Đáng chú ý là rau trồng không cần đất mà bằng giá thể sỉ nhẹ.

 Tổng thể hệ thống hồ cá phía dưới và vườn rau phía trên. Nước được tuần hoàn khép kín và hoàn toàn tự động

Chị Dương Minh Ngọc (35 tuổi, Long Biên, Hà Nội) cho biết: “Trước đây mình từng làm dàn đất để tự trồng rau rồi, nhưng cứ phải thay đất liên tục rất tốn kém. Khi mình dùng sang hệ này, mình cũng hơi nghi ngại vì chỉ dùng sỏi không dùng đất, nhưng sau 1 tháng, cây phát triển rất tốt. Mấy cây rau muống nhà mình cọng to khủng khiếp.” 

Bắt đầu với một dự án khởi nghiệp không đơn thuần chỉ về lĩnh vực công nghệ đã khiến cho anh Phúc và nhóm sáng lập gặp rất nhiều khó khăn. Tuy nhiên, sau 2 lần khởi nghiệp thất bại, anh Phúc đã đúc rút được bài học cho bản thân mình để bắt đầu với dự án mới.

Anh Phúc cho hay: “Việc đầu tiên để có thể triển khai ý tưởng, mình phải tìm kiếm những cộng sự phù hợp, có thể bù trừ cho mình. Nông nghiệp, sinh học không phải chuyên môn của mình thế nên phải tìm người có hiểu biết và đam mê thực sự để hợp tác. Bài toán đặt ra cho mình lúc bấy giờ đó là làm thế nào để các loại cây gối vụ, dinh dưỡng đủ, cá lại đa dạng, cùng sinh trưởng chứ không xung đột lẫn nhau.” 

Sau gần một năm nghiên cứu, mô hình rau xanh cá sạch Aquaponics chính thức ra mắt thị trường. Sử dụng phương pháp Aquaponics được rất nhiều hộ gia đình lựa chọn vì nó có nét tương đồng với thủy canh. Tuy nhiên, với việc dùng đất sét và không dùng hóa chất để cung cấp dinh dưỡng cho cây là điểm lợi thế của mô hình này.

Anh Phúc cho biết: “Sỏi dùng gần như là vĩnh viễn. Sau 1-2 năm, sỏi bắt đầu bám rễ thì mình chỉ làm sạch qua rồi tiếp tục dùng. Hộp nhựa đựng là nhựa cao cấp, dùng được tối thiểu 5 năm. Bởi có nước ở dưới nên nó không bị nóng và giòn. Trung bình 1 khay rau là 3 triệu. Nhưng phát triển lâu dài không cần thay đất, sỏi dùng vậy nên sẽ tiết kiệm được rất nhiều chi phí cũng như công sức nuôi trồng.”

Hệ thống này cũng gồm có hệ thống bơm để lưu thông nước. Bơm khí để cung cấp oxi cho cá; bộ lọc để phân giải thức ăn thừa hình thành chất hữu cơ nuôi cây, khiến rau xanh tốt. Mô hình này đang phát huy hiệu quả giúp các gia đình vừa có rau sạch, vừa có cá để bổ sung lượng đạm sạch cho bữa ăn. Trung bình, 2 ngày cho cá ăn 1 lần. Chỉ tầm 3 tháng là bắt thịt được. 

Chị Minh Hương (Thanh , Hà Nội) chia sẻ: “Diện tích sân thượng nhà tôi khoảng 2m2.  Cá tôi nuôi được nhiều loại khác nhau nhưng chủ yếu là rô phi. Vừa có rau sạch ăn, mà con tôi cũng chăm ra cho cá ăn, đỡ chơi ipad với xem tivi.”

Mô hình Aquaponis đã được áp dụng ở nhiều nơi trên thế giới. Ưu điểm của hệ thống này là mô hình đơn giản, dễ sử dụng. Tuy nhiên đây cũng là nhược điểm khi mà yếu tố thẩm mỹ của những chậu cây, bể cá nếu không được thiết kế đẹp mắt sẽ khó tạo ra sự hài hòa với kiến trúc không gian tổng thể của một ngôi nhà. 

Rõ ràng để thành công, những startup nông nghiệp như anh Phúc cần sự đổi mới và sáng tạo để phù hợp với nhu cầu của thị trường. Trong thời gian tới, anh Phúc và nhóm cộng sự tiếp tục cải thiện, hợp tác với các doanh nghiệp khác để đưa ra những giải pháp tốt nhất cho sản phẩm ra thị trường.