Cần đảm bảo sự an toàn và tính minh bạch của Luật Trí tuệ nhân tạo để kiểm soát rủi ro

(Sóng trẻ) - Đây là mục tiêu chung được các chuyên gia hướng đến tại Hội thảo “Góp ý hoàn thiện Dự thảo Luật Trí tuệ nhân tạo” diễn ra chiều 15/10, do Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) phối hợp với Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường của Quốc hội và Bộ Khoa học và Công nghệ tổ chức.

Nhằm xây dựng cơ sở pháp lý vững chắc cho sự phát triển và ứng dụng trí tuệ nhân tạo (AI) tại Việt Nam, Bộ Khoa học và Công nghệ chủ trì xây dựng dự thảo Luật Trí tuệ nhân tạo, dự kiến trình Quốc hội cho ý kiến vào kỳ họp thứ 10. Đây là bộ luật mới liên quan đến vấn đề mới trên thế giới cũng như tại Việt Nam.

Phát biểu khai mạc hội thảo, ông Trần Văn Khải - Phó Chủ nhiệm Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường của Quốc hội cho biết, trí tuệ nhân tạo (AI) phát triển rất nhanh trong những năm gần đây, góp phần quan trọng tạo bước phát triển đột phá về năng lực sản xuất, nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia, thúc đẩy phát triển kinh tế và nhiều lĩnh vực của cuộc sống.

Đại diện Bộ Khoa học và Công nghệ cho biết thêm, nếu được Quốc hội thông qua, Luật Trí tuệ nhân tạo sẽ có hiệu lực thi hành từ ngày 1/1/2026. Trong 6 tháng kể từ ngày luật có hiệu lực, sẽ thành lập, kiện toàn Ủy ban Quốc gia về trí tuệ nhân tạo; ban hành văn bản hướng dẫn; đưa Quỹ Phát triển trí tuệ nhân tạo Quốc gia vào hoạt động.

Đại diện cộng đồng doanh nghiệp, ông Đậu Anh Tuấn - Phó Tổng Thư ký, Trưởng Ban Pháp chế VCCI cho biết, việc Quốc hội và Chính phủ chủ động xây dựng Luật Trí tuệ nhân tạo là một bước đi kịp thời, thể hiện tư duy kiến tạo thể chế, đón bắt xu thế công nghệ và khơi mở không gian đổi mới sáng tạo. Đồng thời, ông Đậu Anh Tuấn bày tỏ kỳ vọng, dự thảo Luật Trí tuệ nhân tạo sẽ được góp ý trên tinh thần đảm bảo sự linh hoạt và thích ứng trong khung pháp lý, tránh quá cứng nhắc để không cản trở sự sáng tạo.

“Chúng tôi mong rằng bước tiến này sẽ tạo nên hành lang pháp lý đủ an toàn để đổi mới, đủ minh bạch để kiểm soát rủi ro. Việt Nam cần chọn con đường phù hợp với mình để phát triển trí tuệ nhân tạo: nhanh nhạy nhưng không liều lĩnh, khuyến khích sáng tạo nhưng không lơ là trách nhiệm”, ông Đậu Anh Tuấn chia sẻ.

Cũng trong hội thảo, Ông Trần Văn Trí - Giám đốc Công ty CP Truyền thông Luật Việt Nam cũng đề xuất rằng cần quy định rõ quyền sở hữu trí tuệ giữa nhà cung cấp, nhà phát triển, nhà triển khai; quy định rõ phạm vi và mức độ áp dụng AI phải gắn nhãn, cơ chế tiền kiểm cần linh hoạt để không làm chậm tiến độ ra mắt sản phẩm AI, quy định dẫn nguồn để dễ kiểm tra và đối chiếu.

Việc xây dựng Luật Trí tuệ nhân tạo không chỉ là bước đi mang tính pháp lý mà còn là nền tảng quan trọng để Việt Nam chủ động nắm bắt cơ hội trong kỷ nguyên công nghệ số. Một khung pháp lý toàn diện, linh hoạt và cập nhật sẽ giúp cân bằng giữa đổi mới sáng tạo và quản trị rủi ro, giữa thúc đẩy phát triển và bảo vệ lợi ích xã hội. Sự đồng hành của các cơ quan quản lý, giới chuyên gia và cộng đồng doanh nghiệp được kỳ vọng sẽ góp phần hoàn thiện dự thảo luật, đưa trí tuệ nhân tạo trở thành động lực then chốt trong tiến trình chuyển đổi số và phát triển bền vững của đất nước.