Chúng ta sẽ làm gì khi không phải làm việc?

2017-05-11 09:03:33

(Sóng trẻ) - Lao động chính là ý nghĩa của cuộc sống. Vậy con người sẽ ra sao khi không làm việc. Trả lời cho câu hỏi này, nhà sử học Yuval Noah Harari (hiện đang giảng dạy tại Đại học Hebrew ở Jerusalem) đã đưa ra một số quan điểm thiết thực.

Hầu hết các công việc tồn tại ngày nay có thể sẽ biến mất trong nhiều thập kỷ tới. Khi trí thông minh nhân tạo vượt trội hơn con người trong xử lý công việc, nó sẽ thay thế hoàn toàn con người. Nhiều ngành nghề mới có thể sẽ xuất hiện trong tương lại như thiết kế thế giới ảo. Nhưng những nghề như thế đòi hỏi sự sáng tạo và tính linh hoạt cao. Giả sử trong trường hợp thế giới ảo được tạo ra bởi một đại lý bảo hiểm thì liệu những nhân viên bảo hiểm 40 có thể tự thiết kế được hay không?

Nhà sử học Yuval Noah Harari (hiện đang giảng dạy tại Đại học Hebrew ở Jerusalem)

Vấn đề cốt lõi không phải là tạo ra công việc mới mà phải tạo ra những công việc con người sẽ làm tốt hơn các thuật toán. Do đó, vào năm 2050, một lớp người mới có thể xuất hiện, những người không chỉ thất nghiệp mà còn không biết làm gì. Công nghệ làm cho con người trở nên vô dụng và chỉ biết nhận hỗ trợ thông qua một số chương trình dành cho những người không có thu nhập. Vậy lớp người này sẽ làm gì trong cả một ngày?

Một câu trả lời cho câu hỏi đó là trò chơi điện tử. Những người này có thể dành hầu hết thời gian trong thế giới thực tế ảo. Điều này sẽ đem đến cho họ sự phấn khích và thôi thúc họ tham gia nhiều hơn là thế giới thực bên nài. Trên thực tế, đây là một giải pháp rất cũ. Hàng tỷ người đã tìm thấy ý nghĩa khi chơi các trò chơi thực tế ảo.

Trước đây tôi đã từng cùng cháu trai 6 tuổi tên Matan đi săn Pokémon. Khi chúng tôi bước xuống phố, Matan vẫn nhìn vào chiếc điện thoại thông minh của mình để phát hiện ra Pokémon xung quanh. Trong khi tôi không thấy bất kỳ Pokémon nào cả, bởi vì tôi không mang theo điện thoại thông minh.

Sau đó, chúng tôi nhìn thấy hai đứa trẻ khác đang săn cùng một con Pokémon trên phố, và chúng tôi gần như đã đánh nhau với chúng. Nó khiến tôi liên tưởng đến tình hình xung đột giữa người Do thái và người Hồi giáo về thành cổ Jerusalem. Khi nhìn vào thực tế khách quan của Jerusalem, tất cả những gì bạn nhìn thấy đều là đá và các tòa nhà, không có sự thiêng liêng nào cả. Nhưng khi bạn nhìn qua Kinh Thánh, bạn sẽ thấy thiên thần ở khắp mọi nơi.

Tại Israel có một tỷ lệ đáng kể những người đàn ông Do Thái không bao giờ làm việc. Họ dành cả cuộc đời để nghiên cứu thánh thư và thực hiện các nghi lễ tôn giáo. Tuy nhiên gia đình họ không chết đói một phần vì người vợ thường làm việc, một phần vì Chính phủ hỗ trợ cho họ những khoản trợ cấp hào phóng. Mặc dù họ thường phải sống trong cảnh đói nghèo, nhưng không bao giờ thiếu những nhu cầu cơ bản của cuộc sống.

Vì vậy trong một số cuộc khảo sát, mức độ hài lòng về cuộc sống của những người Do Thái này cao hơn bất kỳ thành phần nào khác trong xã hội Israel. Xét về sự hài lòng trong cuộc sống, Israel gần như luôn luôn ở vị trí hàng đầu trên thế giới, một phần là do sự đóng góp của những người Do Thái này.

Bạn không nhất thiết phải đi đến Israel để “mục sở thị” lối sống này. Nếu con bạn đang trong độ tuổi teen và thích trò chơi máy tính, bạn có thể thực hiện một cuộc thử nghiệm. Hãy cung cấp cho chúng một “khoản trợ cấp tối thiểu” là coke và pizza, sau đó ngừng việc giám sát chúng. Rất có thể chúng sẽ ở lại phòng trong nhiều ngày, dán mắt vào màn hình. Con bạn sẽ không làm bài tập về nhà hay làm việc nhà, sẽ bỏ học, bỏ bữa ăn và thậm chí bỏ tắm và ngủ. Chúng sẽ không cảm thấy chán nản, ít nhất là trong một thời gian ngắn.

Những người Do Thái ngày nay và trẻ em ở trên mọi nền văn hoá đã tìm thấy ý nghĩa cuộc sống ngay cả khi không làm việc. Rất có thể vào năm 2050, con người sẽ chơi các trò chơi thực tế ảo và xây dựng nên những thế giới ảo phức tạp hơn.

Nhưng còn sự thật thì sao? Liệu chúng ta có thực sự muốn sống trong một thế giới mà ở đó hàng tỷ người đang đắm mình trong ảo tưởng, theo đuổi các mục tiêu trong tưởng tượng? Nhưng, thích hay không, đó là thế giới chúng ta đã sống hàng ngàn năm rồi.

Thúy Nga (Theo The Guardian)