Lão nhà báo U90 và hành trình không điểm dừng

(Sóng Trẻ) - Trong căn phòng làm việc ấm cúng trên phố Trần Quang Diệu (Hà Nội), nghệ sĩ nhiếp ảnh - nhà báo Ngô Minh Đạo ở tuổi 90 vẫn giữ được nét tinh anh hiếm có. Ánh mắt ông vẫn sáng, đôi tay vẫn vững vàng. Có lẽ, chính tình yêu nghề đã giúp người nghệ sĩ ấy vượt qua mọi giới hạn của tuổi tác.

Hành trình xuyên thế kỷ qua ống kính

Xuất thân từ vùng đất Nghệ An giàu truyền thống cách mạng, Ngô Minh Đạo thừa hưởng niềm đam mê nghệ thuật từ người cha - nghệ sĩ nhiếp ảnh Ngô Quỳnh Sơn. Ngay từ những năm 40 của thế kỷ trước, cha ông đã nuôi sống gia đình bằng nghề chụp ảnh và để lại hàng nghìn bức ảnh tư liệu quý giá về kháng chiến chống Pháp.

Năm 1960 đánh dấu bước ngoặt quan trọng khi chàng trai trẻ Ngô Minh Đạo ra Hà Nội theo học khóa đào tạo nhiếp ảnh báo chí. Sau đó, ông chính thức trở thành phóng viên ảnh của Thông tấn xã Việt Nam, bắt đầu hành trình ghi lại lịch sử đất nước qua ống kính.

Sự nghiệp của Ngô Minh Đạo là bức tranh toàn cảnh về những biến cố lịch sử đất nước qua góc nhìn nhiếp ảnh. Thời kỳ kháng chiến chống Mỹ ác liệt, ông có mặt tại những điểm nóng nhất như Quảng Bình, Quảng Trị, rồi sang cả chiến trường Lào. Những bức ảnh ông chụp trong giai đoạn này không chỉ phản ánh hiện thực chiến tranh khốc liệt mà còn cho thấy vẻ đẹp kiên cường của người lính, của nhân dân trong khói lửa.

Ba lần thoát chết trong gang tấc tại các chiến trường đã trở thành những ký ức không thể nào quên, đồng thời cũng là minh chứng cho sự dũng cảm của người cầm máy. Ông tâm sự: "Mỗi lần thoát chết là một lần tôi thêm trân trọng sự sống và thấy rõ hơn trách nhiệm của người cầm máy trong việc ghi lại sự thật".

Giai đoạn sau năm 1975, ông chuyển sang mảng ảnh chính trị, trở thành phóng viên tháp tùng các lãnh đạo cấp cao của Đảng và Nhà nước. Với hơn 50 chuyến công tác nước ngoài, ông có được cơ hội đặc biệt để ghi lại hình ảnh đất nước từ những góc nhìn độc đáo. Cuốn sách "Nhìn từ cánh bay non nước Việt" - được Tổ chức Kỷ lục Việt Nam xác lập kỷ lục năm 2014 - là thành quả của quá trình lao động nghệ thuật không mệt mỏi, thể hiện tình yêu sâu sắc với non sông đất nước.

Những bức ảnh chụp từ trên cao của ông đã mang đến một góc nhìn hoàn toàn mới về vẻ đẹp của đất nước, từ những cánh đồng lúa chín vàng đến những dãy núi hùng vĩ, tất cả đều toát lên vẻ đẹp kỳ vĩ mà thân thương.

Bước chân không mỏi trên mọi nẻo đường

Điều đáng chú ý ở nghệ sĩ Ngô Minh Đạo là khả năng thích ứng và làm chủ công nghệ ở độ tuổi U90. Trong khi nhiều người cùng trang lứa gặp khó khăn với các thiết bị số, ông lại thành thạo sử dụng điện thoại thông minh như một công cụ sáng tác chuyên nghiệp. Triển lãm ảnh chân dung các phóng viên Thông tấn xã Việt Nam gần đây của ông đã gây ấn tượng mạnh khi toàn bộ tác phẩm được chụp bằng thiết bị di động.

Ông quan niệm: "Công cụ chỉ là phương tiện, điều quan trọng nhất vẫn là cách nhìn, cảm xúc và tư duy thẩm mỹ của người cầm máy". Sự linh hoạt trong tiếp cận công nghệ mới cho thấy tư duy cởi mở và không ngừng học hỏi của người nghệ sĩ già, chứng minh rằng sáng tạo không có tuổi.

Tại những buổi giao lưu, trong những phút gặp gỡ ở các sự kiện nhiếp ảnh, ông luôn lặng lẽ bấm máy, bắt lấy khoảnh khắc tự nhiên và xuất thần nhất của nhân vật. Hàng trăm gương mặt các nhiếp ảnh gia, nghệ sĩ nhiếp ảnh đã được ông ghi lại bằng tất cả sự trân trọng và tình cảm chân thành.

Sau nhiều trăn trở, nghệ sĩ Ngô Minh Đạo đang ấp ủ xuất bản một cuốn sách ảnh đặc biệt - như một món quà dành tặng bạn bè, như một lời tri ân đối với những kỷ niệm cuối đời. 90 bức chân dung được ông chọn lựa kỹ càng, không phân biệt cương vị công tác hay địa vị xã hội, mà chỉ có một điểm chung: Tất cả đều mang trong tim niềm say mê nghệ thuật nhiếp ảnh, cùng góp phần ghi chép lịch sử, lan tỏa hình ảnh đất nước và con người Việt Nam đến muôn nơi.

Khát vọng sáng tạo không tuổi tác

Khi được hỏi về bí quyết để duy trì ngọn lửa đam mê qua nhiều thập kỷ, nghệ sĩ Ngô Minh Đạo chia sẻ: "Với tôi, được cầm máy mỗi ngày là được sống trọn vẹn nhất. Tuổi tác không phải là rào cản, mà ngược lại, chính là động lực để tôi tận dụng từng giây phút còn có thể cống hiến". Ông vẫn đang lên kế hoạch cho những chuyến đi sắp tới, trong đó có chuyến trở lại Lào - nơi gắn bó với những kỷ niệm một thời gian khổ nhưng đầy tự hào.

Hành trình của nghệ sĩ Ngô Minh Đạo là minh chứng sống động cho sức sáng tạo không biên giới. Ở tuổi 90, ông không chỉ là kho tư liệu sống của nền báo chí cách mạng mà còn là tấm gương về sự lao động nghệ thuật nghiêm túc, không ngừng nghỉ. Mỗi bức ảnh ông chụp, mỗi dự án ông ấp ủ đều mang theo thông điệp sâu sắc: khi trái tim còn rung cảm trước cái đẹp và tâm hồn còn khát khao cống hiến, tuổi tác chỉ đơn thuần là những con số.

Sự nghiệp của ông chính là lời khẳng định: đam mê chân chính không có điểm dừng, và tình yêu với nghề nghiệp có thể chiến thắng mọi giới hạn của thời gian. Trong ánh sáng cuối ngày, người nghệ sĩ ấy vẫn tiếp tục hành trình săn đuổi cái đẹp, để lại cho đời những tác phẩm vượt qua mọi giới hạn của không gian và thời gian.”