Mỗi gia đình một lựa chọn cho hành trình học của con

(Sóng trẻ) - Trong bối cảnh giáo dục ngày càng đa dạng, nhiều gia đình Việt bắt đầu tìm kiếm những hướng đi riêng cho hành trình học tập của con. Việc học tại nhà (homeschool) đang dần được quan tâm như một lựa chọn mới, nơi cha mẹ có thể chủ động đồng hành cùng con theo nhịp độ phát triển cá nhân.

Tự do học tập - khi trẻ được là chính mình

Bên cạnh mô hình giáo dục truyền thống đã tồn tại từ lâu, những năm gần đây, mô hình học tại nhà đang dần trở thành một lựa chọn mới của nhiều phụ huynh Việt Nam. Mô hình học tại nhà mở ra một lựa chọn đồng hành đầy ý nghĩa. Không phải để thay thế hoàn toàn trường lớp, mà các bậc cho mẹ mong muốn mô hình học tại nhà mở ra một cách tiếp cận khác, đề cao sự cá nhân hóa và tính chủ động trong hành trình học hỏi của mỗi đứa trẻ.

Ngoài ra, ảnh hưởng từ xu hướng giáo dục thế giới cũng góp phần định hình lựa chọn này. Ở nhiều quốc gia như Mỹ, Canada, Úc, hình thức homeschool đã được công nhận chính thức và chứng minh hiệu quả trong việc nuôi dưỡng tư duy độc lập, sáng tạo. Vì vậy, với nhiều phụ huynh Việt, học tại nhà không chỉ là một giải pháp tạm thời, mà là cơ hội để con được phát triển đúng với nhịp điệu và bản chất riêng của mình.

Chị Diệu Linh, chủ kênh Tik Tok Mẹ Cây và Cây, là một trong những phụ huynh tiên phong chia sẻ hành trình học tại nhà của con trai mình. Quyết định cho con theo mô hình homeschool đến với chị một cách tự nhiên trong hành trình làm mẹ: “Trong thời gian mang bầu bé Cây, chị có dịp sang Ecopark và lập tức cảm nhận được đây chính là nơi chị muốn con lớn lên, một không gian trong lành, bình yên và an toàn hơn nhiều so với phố thị ồn ã. Sau đại dịch, gia đình chị chính thức chuyển về đây sinh sống. Cũng từ đó, chị gặp gỡ nhiều phụ huynh mong muốn con học theo mô hình homeschool. Họ trở thành người đồng hành quan trọng của chị trên hành trình giáo dục Cây”, chị Diệu Linh chia sẻ.

Ba năm đầu tiên, hành trình của Cây tập trung vào hai kỹ năng nền tảng: khả năng tự giác, khơi dậy sự tự tin và khả năng trở thành một người dẫn dắt. Trong giai đoạn này, bé Cây chủ yếu học về EQ, hiểu về chính bản thân mình, khám phá đam mê, sở thích, điểm mạnh và học cách điều tiết cảm xúc. Song song với đó, bé Cây cũng tiếp cận đến các môn Toán, Lịch sử, Địa lý, Tiếng Anh,... thông qua trải nghiệm đời sống thực tế. 

Trong gia đình, chị luôn coi Cây như một cá nhân độc lập, không áp đặt theo kiểu “mẹ nói - con nghe”: “Mọi thứ đều có sự bàn bạc, thỏa thuận và thống nhất rõ ràng. Mỗi ngày, Cây đều có các KPI học tập cụ thể. Nếu một ngày con không hoàn thành KPI thì hôm sau khối lượng sẽ nhân đôi. Khi trải qua vài lần như vậy, Cây tự cảm nhận được sự “mệt” khi dồn bài, nên từ đó tự rèn luyện tính chủ động rất tốt”.

Giờ đây, khi nhìn lại chặng đường đã qua, chị Linh tin rằng lựa chọn cho con học tại nhà là hoàn toàn xứng đáng. “Điều quan trọng nhất là con đã học được cách tự giác, biết vì sao mình cần học. Con hiểu rằng mỗi nỗ lực hôm nay đều là bước đi cho tương lai. Với tôi, như vậy đã là thành công rồi”.

Trường công vẫn là lựa chọn quen thuộc của nhiều gia đình Việt

Bên cạnh xu hướng cho con học tại nhà, mô hình đang dần được quan tâm trong những năm gần đây, nhiều phụ huynh vẫn lựa chọn gắn bó với hệ thống trường công, vốn đã trở thành hình thức giáo dục quen thuộc và gắn bó với nhiều thế hệ gia đình Việt. 

Chị Nguyễn Nhị, phụ huynh có con theo học tại một trường công lập ở Hà Nội, chia sẻ: “Vợ chồng tôi đều là viên chức, thời gian làm việc cố định nên khó có thể dành nhiều thời gian ở nhà dạy con. Vì vậy, trường công lập vẫn là lựa chọn phù hợp nhất”.

Dưới góc nhìn của những phụ huynh như chị Nhị, mô hình homeschool là một hướng đi hay và đáng trân trọng, song sẽ phù hợp hơn với những gia đình có điều kiện thời gian và khả năng đồng hành cùng con trong quá trình học tập. Với họ, việc chọn trường công không chỉ là thói quen, mà còn là niềm tin vào một cách tiếp cận đã được khẳng định qua thời gian. Nơi con trẻ có thể vừa học kiến thức, vừa học cách hòa nhập và trưởng thành trong môi trường tập thể.

Từ những góc nhìn khác nhau của các bậc phụ huynh, có thể thấy rằng việc lựa chọn cho con học tại nhà hay theo học trường công là quyết định mang tính cá nhân, phụ thuộc vào hoàn cảnh và điều kiện của từng gia đình. Mỗi mô hình đều có ưu điểm riêng, quan trọng nhất là tìm ra phương thức học tập phù hợp nhất với con mình. 

Luật sư Đình Dũng, Đoàn Luật sư Hà Nội cho biết hiện nay pháp luật Việt Nam chưa có quy định cụ thể về mô hình học tại nhà, song cũng không cấm hình thức này. Phụ huynh có thể tự dạy con nếu bảo đảm quyền học tập và sự phát triển toàn diện của trẻ theo quy định: “Nếu chọn hướng này, phụ huynh nên tìm hiểu kỹ các chương trình quốc tế trực tuyến có chứng chỉ hợp pháp, đồng thời thông báo với cơ quan giáo dục địa phương để tránh vướng mắc về thủ tục”. 

Dù lựa chọn học tại nhà hay đến trường, điều quan trọng nhất vẫn là để trẻ được học trong môi trường phù hợp với mình. Mỗi con đường có ưu và nhược điểm riêng, nhưng nếu cha mẹ thực sự thấu hiểu, đồng hành và tôn trọng khả năng của con, thì đó mới chính là nền tảng của một hành trình học tập hạnh phúc.