Sinh viên báo chí “lao đao” giữa dòng xoáy sáp nhập

(Sóng trẻ) - Ngành báo chí luôn nằm trong top nhóm những ngành có điểm đầu vào cao nhất. Tuy nhiên, trong bối cảnh nhiều tòa soạn đang hối hả thực hiện sáp nhập, tinh giản bộ máy theo chủ trương của Ban Chấp hành Trung ương, thị trường lao động ngày càng thu hẹp, không ít sinh viên báo chí loay hoay, chật vật tìm kiếm cơ hội việc làm đúng với chuyên ngành.

Mong manh cơ hội “vào nghề”

Năm nay, tại Học viện Báo chí và Tuyên truyền, ngành Báo chí - chuyên ngành Báo truyền hình lấy từ 34,96 đến 35,96 điểm; ngành Báo chí - chuyên ngành Báo mạng điện tử lấy 34,57 đến 35,57 điểm (thang điểm 40, theo tổ hợp). Trường ĐH KHXH & NV (ĐHQG Hà Nội) lấy 28,2 điểm (tổ hợp khối C) với chuyên ngành báo chí; ở phía Nam, trường ĐH KHXH & NV (ĐHQG TP.HCM) cũng lấy mức điểm cao tương đương. Thế nhưng, cánh cửa vào nghề của những sinh viên từng là “con nhà người ta” ấy giờ đây không còn rộng mở.

Là sinh viên năm 3, hiện đang trong quá trình kiến tập, Nguyễn Hoài Thương, người em đồng môn chuyên ngành Báo mạng điện tử (viện Báo chí - Truyền thông, Học viện Báo chí và Tuyên truyền) có cuộc trò chuyện với chúng tôi.

“Em cảm thấy rất lo lắng khi nghĩ về nghề nghiệp tương lai. Thông tin số lượng cơ quan báo chí có thể sẽ giảm từ gần 900 xuống còn 500 vào năm 2025, như một hồi chuông cảnh báo, khiến em không khỏi băn khoăn làm sao mình có thể tìm được chỗ đứng trong ngành.”, Hoài Thương tâm sự.

Vài tháng nữa, sinh viên năm 4 sẽ bước vào kỳ thực tập, nhưng thời điểm hiện tại, Phạm Thuỳ Linh (sinh viên năm 4, chuyên ngành Báo phát thanh, Học viện Báo chí và Tuyên truyền) và nhiều sinh viên báo chí khác đã ráo riết tìm cơ quan thực tập. Dù được đào tạo bài bản, những sinh viên như Thuỳ Linh vẫn lo lắng, sợ khó tìm được “suất” thực tập.

Chia sẻ với phóng viên Sóng trẻ, nữ sinh đầy trăn trở cho tương lai của bản thân, mong muốn sẽ tìm được cơ quan thực tập để sau đó ra trường có thể gắn bó lâu dài nhưng dường như cơ hội nghề nghiệp không còn rộng mở như nhiều năm trước.

Học ngành này, nhưng lại làm nghề khác

Cơ hội làm việc tại cơ quan báo chí đang thu hẹp, sinh viên báo chí phải đổi mặt với những thử thách “đầu đời”. Thuỳ Linh hiện tại có 2 công việc làm thêm, điều đáng nói là không có công việc nào liên quan đến ngành học. “Mình thường vào các trang web tuyển dụng, gửi email cho các cơ quan báo chí, nhưng chỉ nhận lại những cái im lặng. Nếu có tuyển, các cơ quan báo chí chỉ tuyển người đã có 2-3 năm kinh nghiệm”.

Dù chưa có nhiều cơ hội cộng tác với các toà soạn nhưng nhờ sự cố gắng, rèn giũa bản thân, vừa qua, Thuỳ Linh đã đạt giải Ba - Giải Báo chí sóng trẻ lần thứ X do Học viện Báo chí và Tuyên truyền tổ chức. Cô nàng hy vọng điều này sẽ giúp mình có cơ hội tìm việc thuận lợi hơn.

Không chỉ sinh viên sắp tốt nghiệp, nhiều tân cử nhân ngành báo chí - truyền thông cũng có hoàn cảnh tương tự.

Sau giờ học, đúng hẹn, chúng tôi có cuộc gặp gỡ với chị Nguyễn Phương Vy (cựu sinh viên Học viện Báo chí và Tuyên truyền), ra trường đã được 2 năm, hiện đang làm việc tại một nhà xuất bản, công việc tuy vẫn liên quan đến truyền thông nhưng không hoàn toàn đúng với chuyên ngành báo chí mà chị từng gắn bó suốt bốn năm đại học.

“Ban đầu mình chỉ nghĩ làm tạm để ổn định cuộc sống rồi sẽ tìm cơ hội quay lại với nghề báo nhưng công việc cuốn đi lúc nào không hay. Giờ đây, khi đã quen với nhịp làm việc của một biên tập viên sách, đôi khi mình vẫn thấy tiếc nuối, vì chưa được sống trọn với ước mơ làm phóng viên như ngày còn đi học,” Vy bộc bạch.

Nhìn lại chặng đường đã qua, Vy thừa nhận rằng, môi trường nghề báo ngày càng khốc liệt, đặc biệt trong bối cảnh chuyển đổi số, sự phát triển của trí tuệ nhân tạo (AI) và việc tinh giản nhân sự tại nhiều tòa soạn. “Cơ hội cho sinh viên mới ra trường giờ không còn nhiều như trước. Mình có nghe nói, một số bạn về quê, làm việc tại các cơ quan báo chí địa phương, nhưng các địa phương cũng đang thực hiện phương án sáp nhập báo và đài truyền hình nên áp lực cạnh tranh việc làm ngày càng cao.” Vy chia sẻ thêm.