Văn hóa “đu idol” của giới trẻ Việt và những giá trị "thật"

(Sóng trẻ) - Những tiếng hò reo, ánh sáng từ hàng nghìn chiếc lightstick phủ kín khán đài, đó không chỉ là khoảnh khắc thăng hoa của âm nhạc, mà còn là bức tranh sinh động về một “nền kinh tế thần tượng” đang lớn mạnh tại Việt Nam.

Sự trỗi dậy của kinh tế thần tượng

Từ Anh trai vượt ngàn chông gai, Anh trai say hi đến Chị đẹp đạp gió hàng loạt concert quy mô lớn đã trở thành minh chứng rõ rệt cho sức mạnh của văn hóa thần tượng Việt. Minh chứng rõ rệt nhất cho sức mạnh của “nền kinh tế thần tượng”. Theo báo Tuổi Trẻ, chỉ trong hai ngày 9-10/8/2024, loạt concert quốc dân như như Anh trai vượt ngàn chông gai, Anh trai say hi,… đã thu hút hơn 100.000 lượt khán giả. Đây là một con số ấn tượng, khẳng định sức hút khổng lồ của các idol Việt và cho thấy ngành công nghiệp giải trí Việt đang ở trong một giai đoạn rộng mở đầy hứa hẹn.

Bạn Nguyễn Phương Thảo (21 tuổi, sinh viên trường Đại học Sư phạm Hà Nội) chia sẻ: “Mình đã đi xem concert của chương trình Anh trai say Hi, Anh trai vượt ngàn chông gai và gần đây là concert Xoay tròn của ca sĩ Hoàng Dũng. Dù vé của các concert này đều rất khó mua nhưng vì yêu mến thần tượng, mình sẵn sàng dành ra một buổi để ‘săn’ vé.”

Quả thực, ngoài việc bán vé, “kinh tế thần tượng” còn được thúc đẩy bởi một hệ sinh thái sản phẩm và dịch vụ đi kèm. Từ áo, mũ, khăn cho đến photocard hay lightstick - tất cả đều trở thành những món hàng được săn đón. Thảo chia sẻ thêm: “Tại concert Xoay tròn, ngoài việc mua vé concert, mình và anh trai còn mua thêm khăn, mũ vừa để ủng hộ thần tượng, vừa để làm kỷ niệm.”

Việc chi trả cho album, vé concert, sản phẩm liên quan và cả du lịch để theo chân thần tượng đang góp phần thúc đẩy sự phát triển của không chỉ ngành công nghiệp giải trí, mà còn các ngành công nghiệp - dịch vụ khác ở Việt Nam.

Xu hướng người trẻ sẵn sàng chi trả cho các giá trị văn hóa, giải trí gắn với thần tượng ngày càng phổ biến. Tuy nhiên, điều đó cũng đặt ra câu hỏi: Liệu thần tượng đó có xứng đáng với sự ngưỡng mộ ấy, và họ có mang lại những ảnh hưởng tích cực đến cộng đồng hay không?

 Khi ngưỡng mộ thần tượng trở thành động lực sống

Vượt ra khỏi giá trị kinh tế, “đu idol” còn mang lại những giá trị tinh thần sâu sắc. Trong mắt người hâm mộ, thần tượng là hình mẫu lý tưởng cho sự nỗ lực, kiên trì và năng lượng tích cực. Những yếu tố truyền cảm hứng để nhiều bạn trẻ đặt mục tiêu, cố gắng trong học tập và công việc. 

Không dừng lại ở đó, nhiều nghệ sĩ đã sử dụng sức ảnh hưởng của mình để tích cực tham gia vào các hoạt động thiện nguyện. Khi thấy thần tượng đứng ra kêu gọi ủng hộ cộng đồng người hâm mộ cũng đồng lòng hưởng ứng. Họ tự nguyện quyên góp, tổ chức các chiến dịch từ thiện, và nhiều khoản quyên góp ý nghĩa đã được gửi đi dưới tên chung của cộng đồng fan.

Điển hình, trong đợt bão Bualoi hồi tháng 9 vừa qua, ca sĩ Đức Phúc đã ủng hộ 1 tỷ đồng giúp đồng bào khắc phục thiệt hại sau bão. Hành động này lập tức khơi dậy phong trào quyên góp và tiếp tế của cộng đồng người hâm mộ của nam ca sĩ cho thấy sức lan tỏa tích cực của văn hóa “đu idol” khi gắn với trách nhiệm xã hội.

Trong bối cảnh cuộc sống hiện đại với nhiều áp lực, thần tượng còn có thể trở thành một điểm tựa tinh thần. Theo dõi các chương trình, các sản phẩm âm nhạc của thần tượng có thể trở thành liều thuốc tinh thần, giúp nhiều bạn trẻ đối diện và vượt qua các vấn đề tâm lý như lo âu, trầm cảm, tìm thấy sự đồng cảm và sẻ chia.

“Công việc nhiều áp lực khiến mình luôn cảm thấy bất an, lo âu. Nhưng rồi, chương trình Anh trai vượt ngàn chông gai và Gia đình HaHa xuất hiện, mang đến cho mình sự tươi sáng, vui vẻ và hạnh phúc hơn. Ở công ty, mình và các đồng nghiệp có thể ngồi cùng nhau tán gẫu về chương trình, giúp mình có thể kết nối và gắn kết hơn với các mối quan hệ nơi làm việc, công việc nhờ đó cũng bớt áp lực hơn.” chị Bùi Thu Trà (25 tuổi, nhân viên văn phòng tại Hà Nội) chia sẻ.

Hiện tượng “đu idol” của giới trẻ Việt Nam không còn là một trào lưu nhất thời mà đã phát triển thành một hệ sinh thái văn hóa - kinh tế phức tạp với những giá trị “thật” và có thể đo đếm được. Từ những con số doanh thu ấn tượng đến những giá trị nhân văn sâu sắc, văn hóa thần tượng đang định hình một phần diện mạo của thế hệ trẻ.

Thách thức lớn nhất lúc này chính là việc các nghệ sĩ và công ty quản lý cần nhận thức rõ trách nhiệm của mình để trở thành những hình mẫu tích cực, xứng đáng với niềm tin yêu của người hâm mộ. Khi đó, sự ngưỡng mộ sẽ trở thành nguồn năng lượng lành mạnh, góp phần thúc đẩy sự phát triển của không chỉ cá nhân mà còn toàn xã hội