Nhà sáng tạo trẻ đưa câu chuyện lịch sử, văn hóa Việt ra thế giới

(Sóng trẻ) - Với mong muốn lan tỏa giá trị lịch sử, văn hóa của dân tộc đến với bạn bè trong nước và quốc tế, 9X Trần Ngọc Tuệ Mẫn quyết định sáng tạo nên những bộ board game mang đậm bản sắc Việt Nam.

Ngày nay, board game đã trở thành trò chơi phổ biến đối với giới trẻ. Đây là những trò chơi tập thể, mà ở đó người chơi thường sử dụng bộ bài, xí ngầu hoặc quân cờ để thực hiện theo quy tắc mà trò chơi quy định. Board game không chỉ tăng sự gắn kết giữa các thành viên mà còn giúp người chơi rèn luyện khả năng phán đoán, phát triển tư duy trí tuệ.

Cùng lắng nghe chia sẻ của Tuệ Mẫn để hiểu hơn về hành trình lan tỏa văn hóa, lịch sử Việt Nam đến với thế giới thông qua board game.

PV: Cơ duyên nào đã đưa bạn đến với công việc sáng tạo board game về văn hóa, lịch sử Việt Nam?

Trần Ngọc Tuệ Mẫn: Năm 2018, mình có đi Úc. Khi đó, mình lần đầu được tiếp cận với thế giới board game rộng lớn ở nước ngoài và nhận thấy thị trường Việt Nam chưa phát triển rộng rãi loại hình này.

Đồng thời, mình cũng lên diễn đàn về board game lớn nhất Thế giới và tìm kiếm từ khóa về “Việt Nam” thì phát hiện không có một game nào về chủ đề văn hóa Việt Nam cả, chỉ có 2 tựa game do người nước ngoài làm về chiến tranh cận đại. Thực tế, khi nhắc đến Việt Nam, người nước ngoài chủ yếu chỉ biết đất nước mình qua lăng kính chiến tranh. Mình nghĩ đây là cơ hội để chúng mình đưa văn hóa Việt vào ngành board game.

PV: Lịch sử, văn hóa Việt Nam vốn là lĩnh vực có lượng kiến thức rất rộng và đòi hỏi độ chính xác cao, vậy các bạn đã nghiên cứu về lĩnh vực này như thế nào?

Trần Ngọc Tuệ Mẫn: Khi bắt đầu thực hiện dự án, mình cũng khá lo lắng. Mình quyết định chọn những bước đi thật chậm và chắc. Nghĩa là nội dung những bộ game đầu tiên chủ yếu tập trung vào văn hóa, thay vì nói về lịch sử. Bởi đối với mình, văn hóa là phạm vi dễ dàng tiếp cận và khai thác hơn. 

Ngoài ra, văn hóa và lịch sử đều lĩnh vực đòi hỏi kiến thức rộng, vậy nên chúng mình đã hợp tác cùng một bạn chuyên nghiên cứu về 2 lĩnh vực này. Bạn ấy đã đồng hành cùng mình trong việc lựa chọn thông tin chính xác, có chiều sâu để đưa vào trong mỗi bộ bài. Nếu không có những người cộng sự như vậy, quá trình phát triển game về văn hóa, lịch sử sẽ rất khó khăn.

Mình nghĩ rằng tất cả những công ty nào làm về lĩnh vực văn hóa, lịch sử thì cũng có phải có những người cố vấn chuyên môn, có nghiệp vụ bài bản. Để làm về những sản phẩm lịch sử thì phải tìm hiểu xem những gì mình làm đã thật sự chính xác về mặt thông tin hay chưa. Đó là những việc mà mình đã làm đối với các sản phẩm của Ngũ Hành Games.

PV: Bạn có thể chia sẻ những khó khăn từ những ngày bắt đầu khởi nghiệp đến hiện tại đối với lĩnh vực game mang yếu tố văn hóa - lịch sử không?

Trần Ngọc Tuệ Mẫn: Về mặt sản xuất thì chúng mình đã phải thử nghiệm rất nhiều kỹ thuật in ấn và sản xuất. Bên cạnh đó, quá trình sáng tạo cũng gặp nhiều khó khăn. Vào năm mình khởi nghiệp, chủ đề về văn hóa trong board game chưa được quan tâm. Hiện tại thì mình thấy văn hóa Việt Nam được các bạn trẻ đam mê tìm tòi và chú trọng đến nhiều hơn.

Cách đây 5 năm khi mới bắt đầu lựa chọn văn hóa, lịch sử làm chủ đề chính của Ngũ Hành Games, mình nhận được rất nhiều sự phản đối. Mọi người nói văn hóa, lịch sử có gì đâu mà khiến người khác cảm thấy hứng thú, sao không làm những chủ đề liên quan đến chiến tranh thế giới. Nói chung, mọi người hầu như không có cái nhìn tích cực về việc đưa yếu tố văn hóa, lịch sử vào sản phẩm trò chơi của giới trẻ.

PV: Khi đưa chủ đề lịch sử, văn hóa vào board game, bạn có lo sợ chủ đề của mình bị khô khan không?

Trần Ngọc Tuệ Mẫn: 3 năm đầu, từ 2019 - 2021, Ngũ Hành Games rất chật vật trong việc đưa tầm nhìn, đam mê đến cho mọi người. Mình nghĩ nếu Hàn, Nhật là những nước đi đầu trong xuất khẩu văn hóa thì với Việt Nam, những chủ đề về lịch sử, văn hóa cũng sẽ tạo được sự hứng thú cho người chơi nếu biết phát triển đúng hướng.

Đây là hành trình dài, mình chấp nhận đi chậm bước đầu bởi mình tin càng về sau chúng mình sẽ càng vững vàng hơn. “Mưa dầm thấm lâu", mình cứ từ từ, bền bỉ thì công chúng sẽ dần thấy được vẻ đẹp lịch sử, văn hóa của mỗi sản phẩm và câu chuyện được truyền tải.  

PV: Tại Việt Nam, game là ngành còn mang nhiều định kiến trong cộng đồng. 1 số ý kiến cho rằng: “Đây là trò chơi vô bổ, chỉ người trẻ mới tiếp cận. Việc giới trẻ ngày nay có những cách truyền tải sáng tạo, ví dụ như đưa yếu tố văn hoá, lịch sử vào board game, thực chất chỉ là hình thức, chứ giá trị tác động đến khán giả về văn hoá thì không có nhiều. Nếu có thì đây là cách học lịch sử thụ động". Bạn nghĩ sao về quan điểm này? 

Trần Ngọc Tuệ Mẫn: Về giá trị văn hóa, lịch sử, mình nghĩ rằng sẽ khó có một sản phẩm nào có thể dạy thông tin cho người sử dụng, thậm chí phim ảnh cũng khó làm được điều đó. Nhưng phim ảnh, tiểu thuyết hay board game cũng đã góp phần khơi gợi sự tò mò của công chúng đối với chủ đề văn hóa. Từ những thông tin game cung cấp, các bạn sẽ tìm hiểu thêm ở các nguồn chính thống.

Hiện tại, nhiều người có thể chưa thấy được những công dụng tích cực của game, nhưng mình tin trong tương lai sẽ khác. Bởi vì Thái Lan và các nước Đông Nam Á đã đi trước mình về sáng tạo văn hóa và mình có thể học theo, dần dần mọi người cũng sẽ thấy được giá trị tích cực của game. 

Mình tin rằng, bất kể lứa tuổi nào, dù già hay trẻ, chúng ta đều yêu, tự hào về dân tộc. Vậy nên việc truyền tải câu chuyện văn hóa, lịch sử qua hình thức nào không quan trọng bằng việc chúng ta truyền tải câu chuyện ấy ra sao.

PV: Thành tựu đáng tự hào mà bạn và những cộng sự đã đạt được trong quãng thời gian dài hoạt động?

Trần Ngọc Tuệ Mẫn: Mình nghĩ việc đưa văn hóa Việt đến với bạn bè quốc tế là thành tựu đầu tiên mà mình vô cùng tự hào. Mình phỏng vấn những người nước ngoài về văn hóa Việt Nam và câu trả lời từ họ khiến mình rất bất ngờ. Họ rất thích tìm hiểu về lịch sử, văn hóa nước ta, chỉ là chưa có sản phẩm nào đáp ứng tốt nhu cầu của họ.

Thành tựu thứ hai là mình đã chứng minh được sức sáng tạo của người Việt Nam cũng có chỗ đứng trên thế giới. Năm 2022, bộ game Du ký nói về hình ảnh, địa điểm du lịch Sài Gòn đã được Singapore mua bản quyền để phát hành. Và mới đây, mình đã ký được hợp đồng với Hàn Quốc, Nhật và Hungary về hợp tác mua bản quyền bộ game Hội phố. Họ sẽ phát hành phiên bản game Hội phố tiếng Hàn, Nhật và Hungary. Vậy là văn hóa Việt Nam đã bắt đầu lan rộng ra thế giới. 

Còn rất nhiều thành tựu mình cảm thấy tự hào, nhưng mình muốn chia sẻ niềm tự hào của một người con Việt Nam khi chứng kiến sản phẩm board game mang đậm dấu ấn quê hương đã được đứng trên thị trường quốc tế. Mong rằng các bạn trẻ đang trên hành trình lan tỏa giá trị lịch sử, văn hóa Việt sẽ giữ được lòng kiên trì và ngọn lửa nhiệt huyết với dự án của mình.

Cảm ơn Tuệ Mẫn vì những chia sẻ!