"Bản hùng ca Hà Nội mùa đông năm 1946" trường tồn cùng thời gia

2016-12-16 20:40:28

(Sóng Trẻ) - Sáng ngày 16/12 tại Bảo tàng Hà Nội đã diễn ra Tọa đàm chuyên đề "Bản hùng ca Hà Nội mùa đông năm 1946" nhằm hướng tới kỷ niệm 70 năm ngày Toàn quốc kháng chiến (19/12/1946-19/12/2016), 72 năm ngày thành lập Quân đội nhân dân Việt Nam, 27 năm ngày hội Quốc phòng toàn dân.

Buổi tọa đàm vinh dự có sự góp mặt của PGS.TS Nguyễn Mạnh Hà (nguyên Viện trưởng Viện Lịch sử Đảng), PGS.TS Trịnh Vương Hồng (nguyên Viện trưởng Viện Lịch sử Quân sự, thủ trưởng Bộ Tư lệnh thủ đô), ông Nguyễn Tiến Đà (giám đốc Bảo tàng Hà Nội) cùng các nhân chứng lịch sử, các nhà nghiên cứu lịch sử và đông đảo học sinh, sinh viên yêu quý lịch sử dân tộc.

Mùa đông năm 1946 ghi dấu mốc lịch sử quan trọng của dân tộc ta nói chung và thủ đô Hà Nội nói riêng. Hưởng ứng lời kêu gọi "Toàn quốc kháng chiến" của Chủ tịch Hồ Chí Minh, quân dân Hà Nội "quyết tử cho Tổ Quốc quyết sinh", quyết tâm đồng lòng "mỗi ngôi nhà là một pháo đài, mỗi đường phố là một chiến tuyến, mỗi người dân là một chiến sỹ". Những chiến sĩ anh dũng, những người dân yêu nước của những ngày tháng hào hùng nay vẫn "ghi lòng tạc dạ" về một giai đoạn lịch sử đáng nhớ.

Tọa đàm công chiếu bộ phim tài liệu "Hà Nội vùng đứng lên"

Trước khi diễn ra tọa đàm, Bảo tàng Hà Nội đã nhận được gần 20 tham luận có giá trị, làm sáng tỏ nhiều nội dung liên quan đến sự kiện Toàn quốc kháng chiến và Hà Nội mùa đông năm 1946. Những tham luận đặc sắc nhất đã được các nhà nghiên cứu lịch sử trình bày ngắn gọn tại tọa đàm. Đó là "Một vài cảm nhận về lời kêu gọi toàn quốc kháng chiến của Chủ tịch Hồ Chí Minh" (PGS.TS Nguyễn Mạnh Hà); "Về thời cơ mở đầu cuộc kháng chiến cứu nước 12/1946" (PGS.TS Trịnh Vương Hồng); trao đổi về buổi tuyên thệ của Tiểu đoàn Quyết tử 101 Đồng Xuân, trận đánh toàn khu Đồng Xuân đã thể hiện được 5 cái nhất, khẩu hiệu 4 tại chỗ của các chiến sĩ Đồng Xuân (Đại tá Vũ Lâm)...

PGS.TS Nguyễn Mạnh Hà khẳng định 5 điểm hay của "Lời kêu gọi toàn quốc kháng chiến"

Đến với buổi tọa đàm, thế hệ trẻ còn được nghe những nhân chứng lịch sử kể lại những câu chuyện hào hùng và thú vị - một cơ hội tốt để trau dồi kiến thức lịch sử bên nài sách giáo khoa. Câu chuyện của bà Nguyễn Thị Hà (con gái của ông Nguyễn Văn Dương - nhà ở Vạn Phúc, Hà Đông - nơi Bác Hồ viết "Lời kêu gọi Toàn quốc kháng chiến". Trong gia đình, chỉ có cụ Dương biết đoàn cán bộ đến nhà mình là Bác Hồ. Những cử chỉ ân cần của Bác đã để lại ấn tượng khó quên trong tâm trí của bà Hà khi đó mới chỉ là một đứa trẻ. Trước khi ra về, cụ Dương đã mạnh dạn hỏi Bác rằng dân ta có đánh thắng Pháp không, Bác đã khẳng định: "Nhất định thắng, thắng hay không phụ thuộc vào mình!". Câu chuyện của ông Đỗ Văn Đa - làm trận địa giả để giữ pháo ở Gò Đống. Câu chuyện về những khó khăn và kỉ niệm của ba chị em bà Lê Minh Thái khi khâu cờ, truyền đơn giải phóng, giấu vũ khí, ngụy trang và canh giữ các cuộc họp. Câu chuyện của Trung tá Phùng Đệ về lực lượng "Vệ út" - những đứa trẻ nghèo bán báo, bán bánh mì hay đánh giày lang thang trên hè phố Hà Nội kiếm sống cũng tham gia kháng chiến...

Những nhân chứng lịch sử ôn lại hào khí vẻ vang của dân tộc

Tọa đàm "Bản hùng ca Hà Nội mùa đông năm 1946" là cơ hội cho những con người thế hệ trước ôn lại truyền thống yêu nước, lịch sử vẻ vang, ý chí độc lập tự do, khí phách quật cường của quân dân ta. Đồng thời tọa đàm giúp mở rộng kiến thức lịch sử và giáo dục truyền thống yêu nước cho thế hệ trẻ. Những công dân trẻ của Việt Nam thời kì đổi mới noi gương phẩm chất quý báu của cha ông, đóng góp sức lực và trí tuệ cho công cuộc phát triển đất nước.

Đỗ Diễm Hằng Minh
Báo in K35A1
Ảnh: Bảo tàng Hà Nội cung cấp

Trước hành động và âm mưu muốn của thực dân Pháp, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã ra lời kêu gọi Toàn quốc kháng chiến, nhấn mạnh toàn Đảng, toàn quân và toàn dân ta “thà hy sinh tất cả chứ nhất định không chịu mất nước, nhất định không chịu làm nô lệ”.

Đúng 20 giờ 03 phút ngày 19/12/1946, tiếng súng từ Pháo Đài Láng báo hiệu cuộc kháng chiến bắt đầu. Trong suốt 60 ngày đêm (từ 19/12/1946 đến 17/2/1947) chiến đấu anh hùng "quyết tử cho Tổ Quốc quyết sinh", cả Thủ Đô ngày ấy đồng lòng "mỗi ngôi nhà là một pháo đài, mỗi đường phố là một chiến tuyến, mỗi người dân là một chiến sỹ".

Hà Nội mùa đông năm 1946 đã tạo điều kiện để Trung Ương Đảng, Chính phủ rút về chiến khu an toàn, tản cư được phần lớn nhân dân, đưa một khối lượng lớn máy móc, thiết bị công nghiệp lên chiến khu.... góp phần cho cả nước chuẩn bị chủ động bước vào cuộc kháng chiến trường kỳ.

Thắng lợi tiêu biểu của thủ đô Hà Nội là sự cổ vũ rất lớn để quân và dân ta liên tiếp đánh thắng thực dân Pháp làm nên thắng lợi của chiến dịch Điện Biên Phủ “lừng lẫy năm châu, chấn động địa cầu”, buộc thực dân Pháp phải ngồi vào bàn thương lượng và ký Hiệp định Giơ-ne-vơ, công nhận độc lập, chủ quyền và toàn vẹn lãnh thổ của Việt Nam, kết thúc 9 năm kháng chiến chống thực dân Pháp xâm lược.