Căng thẳng gia tăng sau khi Trung Quốc buộc tội tử hình buôn lậu ma túy Canada

2019-01-15 21:19:47

(Sóng trẻ) - Một tòa án Trung Quốc ở phía đông bắc tỉnh Liêu Ninh tuyên bố kết án tử hình Robert Lloyd Schellenberg, đảo ngược phán quyết năm 2016 trước đó đã kết án ông 15 năm tù.

Tòa án Nhân dân Trung cấp thành phố Đại Liên, tỉnh Liêu Ninh, nơi diễn ra phiên tòa xét xử công dân Canada Robert Lloyd Schellenberg. Ảnh: Reuters

Robert Lloyd Schellenberg (áo trắng), bên trong phiên tòa. Ảnh: AFP

Một tòa án Trung Quốc đã kết án một người đàn ông Canada tử hình hôm thứ Hai trong một phiên tòa bất ngờ về một vụ buôn lậu ma túy, làm gia tăng căng thẳng giữa hai quốc gia vốn đã sôi sục kể từ khi bắt giữ một giám đốc công nghệ hàng đầu của Trung Quốc – Mạnh Vãn Chu tại Vancouver vào tháng trước.

Thủ tướng Canada - Justin Trudeau đã lên án mạnh mẽ bản án được trao cho Robert Lloyd Schellenberg và cho rằng Trung Quốc đang sử dụng hệ thống tư pháp của mình để gây áp lực buộc Canada phải trả tự do cho ông Wan Wanzhou, giám đốc tài chính khổng lồ viễn thông Trung Quốc Huawei.

Trong những bình luận mạnh mẽ nhất của mình, Thủ tướng Trudeau cho biết “tất cả các nước trên thế giới” nên lo ngại rằng Bắc Kinh đang hành động một cách tùy tiện với hệ thống tư pháp của mình.

“Chúng tôi hết sức lo ngại, với tư cách là một chính phủ, những đồng minh và bạn bè quốc tế của chúng tôi cũng nên cảm thấy thế, rằng Trung Quốc đã chọn việc áp dụng án tử hình một cách tùy tiện... như trong trường hợp này” ông Trudeau nói.

Schellenberg đã bị giam giữ hơn bốn năm trước và ban đầu bị kết án 15 năm tù vào năm 2016. Nhưng trong vài tuần sau khi bị bắt giữ vào ngày 1 tháng 12, Mạnh Vãn chu đã bất ngờ đảo ngược quyết định đó, cho rằng bản án này quá khoan dung, và đã lên lịch tái thẩm lại vụ việc.

Luật sư của Schellenberg, Zhang Dongbury, cho biết các công tố viên đã không đưa ra bằng chứng mới để biện minh cho một bản án nặng hơn trong phiên tòa một ngày, trong đó Schellenberg một lần nữa duy trì sự vô tội của mình. Ông cho biết thân chủ của mình hiện chỉ có 10 ngày để kháng cáo.

“Đây là một trường hợp rất độc đáo” Zhang Zhang nói với Associated Press. Ông nói rằng sự nhanh chóng của thủ tục tố tụng là bất thường và việc này liệu có liên quan đến vụ bắt giữ của Mạnh Vãn Chu hay không.

Tòa án cho biết Schellenberg có liên quan đến một hoạt động buôn lậu ma túy quốc tế và được tuyển dụng để giúp buôn lậu hơn 485 pound methamphetamine từ một nhà kho ở thành phố Đại Liên của Trung Quốc tới Úc. Một người đàn ông Trung Quốc bị kết án liên quan đến hoạt động tương tự trước đó đã bị kết án tử hình treo.

Năm mươi người, bao gồm các nhà nại giao Canada và các phương tiện truyền thông trong và nài nước, đã tham dự phiên tòa hôm thứ Hai, tòa án ở phía đông bắc tỉnh Liêu Ninh, cho biết trong một tuyên bố trực tuyến.

Tòa án không đưa ra dấu hiệu nào cho thấy án tử hình là xứng đáng, nhưng các nhà quan sát cho rằng số phận của Schellenberg có thể sẽ bị lôi kéo vào các cuộc đàm phán nại giao về yêu cầu của Trung Quốc về việc thả Mạnh Vãn Chu.

Kenneth Roth - giám đốc điều hành của Tổ chức Theo dõi Nhân quyền đã cáo buộc Bắc Kinh chơi trò "chính trị con tin", bản án sửa đổi là "một nỗ lực khá minh bạch để gây áp lực với Canada để giải phóng Huawei CFO".

Sau tuyên bố của Thủ tướng Trudeau, Canada đã cập nhật tư vấn du lịch cho Trung Quốc, kêu gọi công dân của họ thực hiện một mức độ thận trọng cao do nguy cơ thực thi luật pháp địa phương một cách tùy tiện.

Tiếp tục leo thang rạn nứt nại giao giữa hai nước, một phát ngôn viên của Bộ Nại giao Trung Quốc mà Michael Kovrig – cựu nhà nại giao Canada bị bắt giam để trả thù rõ ràng cho vụ bắt giữ ông Mạnh, không đủ điều kiện để được miễn trừ nại giao vì Trudeau đã duy trì.

Kovrig là một nhà phân tích Đông Bắc Á cho Nhóm khủng hoảng quốc tế nghĩ rằng xe tăng, đã nghỉ phép từ chính phủ Canada tại thời điểm bị bắt giữ vào tháng trước. Hua Chunying nói với các phóng viên rằng Kovrig không còn là một nhà nại giao và vào Trung Quốc bằng hộ chiếu và visa kinh doanh thông thường.

Theo lời của Công ước Quan hệ Nại giao và luật pháp quốc tế, ông không được hưởng quyền miễn trừ nại giao, ông Hua Hua nói trong cuộc họp giao ban hàng ngày của Bộ Nại giao “Tôi đề nghị rằng người Canada có liên quan nghiên cứu kỹ về Công ước Vienna ... trước khi bình luận về các trường hợp, hoặc họ sẽ chỉ phơi bày ra những lời chế giễu với những nhận xét đặc biệt như vậy.”

Một quan chức cao cấp của chính phủ Canada cho biết các quan chức Trung Quốc đã thẩm vấn ông Kovrig về công việc nại giao của ông tại Trung Quốc, đây là lý do chính khiến Thủ tướng Trudeau Canada khẳng định quyền miễn trừ nại giao. Quan chức, người không được ủy quyền bình luận công khai về vụ việc, đã phát biểu với điều kiện giấu tên.

Một cựu đại sứ Canada tại Trung Quốc, Guy Saint-Jacques, nói rằng việc thẩm vấn ông Kovrig về thời gian làm nhà nại giao ở Trung Quốc sẽ vi phạm các biện pháp bảo vệ Công ước Vienna về quyền miễn trừ nại giao, nghĩa là một quốc gia không được phép hỏi ai đó về công việc họ làm khi họ làm một nhà nại giao.

“Thật không khó để thấy mối liên kết giữa vụ án và vụ bắt giữ Mạnh Vãn Chu của Canada” Saint-Jacques nói.

Canada đã bắt tay vào một chiến dịch với các đồng minh để giành được sự phát hành của Kovrig và Spavor. Hoa Kỳ, Anh, Liên minh châu Âu và Úc đã ban hành các tuyên bố hỗ trợ. Trudeau đã gọi cho Tổng thống Trump về trường hợp của họ vào tuần trước và Nhà Trắng đã gọi các vụ bắt giữ là bất hợp pháp.

Tuần trước, Ba Lan đã bắt giữ một giám đốc Huawei và một trong những chuyên gia an ninh mạng trước đây của họ và buộc tội họ làm gián điệp cho Trung Quốc. Động thái này diễn ra trong bối cảnh chiến dịch của Mỹ gây áp lực lên các đồng minh không sử dụng Huawei, nhà sản xuất thiết bị mạng viễn thông lớn nhất thế giới, vì lo ngại về an ninh dữ liệu.

Các vụ bắt giữ đã làm dấy lên mối lo ngại về sự an toàn của các công dân Ba Lan tại Trung Quốc, mặc dù Hua gạt đi những lo lắng như vậy, nhấn mạnh mong muốn của Trung Quốc đối với âm thanh của Hồi giáo và sự phát triển ổn định của mối quan hệ với Ba Lan.

“Miễn là công dân nước nài ở Trung Quốc tuân thủ luật pháp và quy định của Trung Quốc, họ được hoan nghênh và sự an toàn và tự do của họ được đảm bảo” ông Hua Hua nói.

Thương Nguyễn (Theo FoxNews.Com)