Chi phí sinh hoạt tăng cao: Gánh nặng tài chính của sinh viên xa nhà

(Sóng trẻ) - Từ bữa cơm, chỗ trọ đến ly nước hay gửi xe mỗi ngày - tất cả đều trở thành “bài toán chi tiêu” khó giải đối với nhiều sinh viên xa nhà. Khi vật giá tăng liên tục, những người trẻ đang phải tự học cách cân đối, thích nghi, thậm chí buộc phải cắt giảm cả những nhu cầu cơ bản nhất để tiếp tục con đường học tập nơi thành thị xô bồ.

Mọi khoản đều phải tính toán

Tại các khu trọ sinh viên ở Hà Nội, câu chuyện “thắt chặt chi tiêu” đã không còn xa lạ. Từ đầu năm nay, giá điện, nước, thực phẩm và các dịch vụ sinh hoạt đồng loạt tăng khiến ngân sách vốn eo hẹp của sinh viên càng thêm căng thẳng.

Bạn Phạm Quỳnh Anh, sinh viên năm ba chia sẻ, mỗi tháng bạn chi khoảng 3 - 4 triệu đồng cho sinh hoạt, chưa kể tiền trọ. “Gần đây, chi phí ăn uống tăng mạnh. Thêm vào đó, do kỳ thực tập, mình thường bị stress nên hay dùng đồ ăn, đồ uống để giải tỏa. Mà nếu chọn ăn ngoài thì phải suy nghĩ kỹ vì mọi thứ đều đắt đỏ hơn trước”, Quỳnh Anh tâm sự.

Không chỉ tăng về giá, áp lực tài chính còn khiến nhiều sinh viên thay đổi thói quen sống. “Mình chia tiền thành hai phần cho mỗi nửa tháng để không tiêu quá tay, và cố gắng tự nấu ăn ở nhà nhiều hơn. Có tuần mình chỉ còn 150 nghìn đồng nhưng vẫn xoay xở được nhờ nấu ăn và chi tiêu cẩn thận”, Quỳnh Anh chia sẻ thêm.

Tương tự, bạn Phạm Thăng, sinh viên năm ba, cho biết mức chi tiêu trung bình của bạn khoảng 6 - 7 triệu đồng/tháng, trong đó tiền ăn chiếm phần lớn. “Giá thực phẩm tăng nên mình phải hạn chế ăn ngoài, tự nấu để tiết kiệm. Mình còn ghi lại chi tiêu hàng ngày, săn đồ cũ và tìm chỗ bán rẻ hơn để giảm chi phí”, dù việc học của bạn chưa bị ảnh hưởng nhiều, nhưng quỹ giải trí, thư giãn gần như bị cắt bỏ hoàn toàn.

Chủ trọ, quán ăn cũng chịu áp lực giá cả

Không chỉ sinh viên, những người kinh doanh quanh khu trọ cũng thừa nhận sự “leo thang đồng loạt” của mọi khoản phí. Anh Nguyễn Quang Hải - chủ của 3 tòa chung cư mini ở Hà Nội chia sẻ: “Phòng trọ mình giữ giá mấy năm rồi, nhưng năm nay buộc phải tăng nhẹ vì điện nước, vật tư sửa chữa đều đắt hơn. Món ăn quanh khu cũng vậy, suất cơm hay bát bún giờ nhỉnh thêm 5 - 10 nghìn so với năm ngoái”.

Anh cho biết thêm, xu hướng ở ghép và tự nấu ăn cũng rất phổ biến. “Trước đây mỗi phòng 2 người, giờ nhiều bạn xin ở 3 cho đỡ tiền. Các bạn còn đầu tư nồi chiên, bếp điện để tự nấu, vừa tiết kiệm vừa chủ động hơn. Mình thấy sinh viên bây giờ thực tế và biết tính toán khá tốt”.

Ở một góc nhỏ khác, cô Nguyễn Thuý Hồng - chủ quán chè lâu năm lại cố giữ nguyên giá để chiều sinh viên. Cô cười hiền, “Cái gì cũng đắt, nhưng cô vẫn giữ 10 nghìn/một cốc chè. Mấy đứa đi học xa nhà, ăn được cốc chè ngọt là vui rồi. Lời lãi chẳng bao nhiêu nhưng mình coi như sẻ chia chút với tụi nhỏ”. Cô Hồng chia sẻ thêm: “Con gái cô cũng đi học xa nhà, nên bản thân cũng rõ sự vất vả của các bạn trẻ”.

Cắt giảm chi tiêu nhưng không thể cắt nỗi lo

Với thu nhập không ổn định, nhiều sinh viên phải đi làm thêm để trang trải. Thăng cho biết, bạn từng làm ở quán cà phê và nhận việc online để có thêm thu nhập. “Dù hơi mệt, nhưng làm thêm giúp mình đỡ áp lực hơn. Tuy nhiên, nếu lịch học nặng thì không dễ duy trì chút nào”.

Theo chia sẻ của các sinh viên, những chính sách hỗ trợ tài chính từ trường và xã hội vẫn còn hạn chế. “Một số trường có học bổng hoặc chương trình hỗ trợ, nhưng chỉ áp dụng cho nhóm nhỏ. Còn đa số tụi mình vẫn phải tự xoay xở”, Thăng bày tỏ.

Quỳnh Anh cũng cho rằng, cần có thêm sự hỗ trợ thiết thực hơn: “Không phải ai cũng có điều kiện. Những bạn có hoàn cảnh khó khăn chắc chắn chật vật hơn mình rất nhiều”.

Cần giải pháp dài hạn cho đời sống sinh viên

Thực tế cho thấy, việc vật giá leo thang đang khiến sinh viên phải tự thích nghi bằng nhiều cách: ở ghép, tự nấu ăn, chia ngân sách, hay làm thêm bán thời gian. Tuy nhiên, đây chỉ là giải pháp tạm thời.

Trong bối cảnh giá cả ngày càng biến động, những nỗ lực tự xoay xở của sinh viên là đáng trân trọng, nhưng cũng là lời nhắc nhở rằng: đầu tư cho giáo dục không chỉ là học phí, mà còn là đảm bảo một đời sống học tập đủ an toàn, đủ sức khỏe và tinh thần cho người trẻ.