Não bộ có thể nhận thức từ ngữ khi con người say ngủ

2014-09-23 23:37:44

(Sóng trẻ) - Con người vẫn có nhận thức về ngôn ngữ trong khi ngủ, đồng nghĩa với việc não bộ vẫn hoạt động ngay cả khi chúng ta đã ngủ say. Nhưng trong khi khả năng tận dụng giấc ngủ còn chưa rõ ràng, rất nhiều người lại có nguy cơ đánh mất các tế bào thần kinh vì chứng mất ngủ.

Các nhà nghiên cứu đến từ Cambridge và Paris đã có một bài kiểm tra từ ngữ cho những người tham gia khảo sát khi họ còn thức, và chứng minh được rằng họ vẫn tiếp tục có phản hồi đúng ngay cả khi đang ngủ. Như vậy, não bộ khi ngủ có thể thực hiện được những nhiệm vụ phức tạp, đặc biệt nếu như nó là một nhiệm vụ được tự động hoá.

Tạp chí Current Biology đã có bài đăng về nghiên cứu những hoạt động của não bộ khi còn thức và trong giấc ngủ. Sử dụng điện não đồ (EEG), các nhà khoa học ghi lại hoạt động não bộ của những người tham gia khảo sát. Những người này được yêu cầu phân loại từ ra thành hai loại: từ chỉ động vật và từ chỉ đồ vật.

Não bộ nhận thức khi cơ thể vô thức

Những người tham gia được hướng dẫn nhấn vào nút bên tay phải đối với các loài động vật và bên tay trái đối với các đồ vật. Các nhà nghiên cứu ghi lại những phản hồi và vẽ được biểu đồ hoạt động của não bộ. Sau đó, những người tham gia sẽ được hướng dẫn nằm xuống trong một căn phòng tối và nhắm mắt lại. Họ sẽ tiếp tục nhiệm vụ phân loại từ khi đã chìm vào giấc ngủ.

Khi giấc ngủ tới, một danh sách các từ mới sẽ được đưa ra cho những người tham gia để đảm bảo rằng não bộ phải hoạt động để tìm ra nghĩa của những từ đó, trước khi tiến hành phân loại chúng. Sự phân loại này bây giờ được ghi lại qua điện não đồ.

Biểu đồ thể hiện sự hoạt động của não bộ kể cả khi con người ngủ say (Ảnh: Internet)

Các nhà nghiên cứu cho biết, hoạt động não bộ đã chỉ ra rằng những người tham gia tiếp tục phản hồi đúng mặc dù quá trình đó diễn ra chậm hơn.

Vào thời điểm tiến hành kiểm tra, những người tham gia đều hoàn toàn bất động và không có ý thức.

Vẫn chưa có cách tận dụng giấc ngủ

“Chúng tôi đã chứng minh được rằng trong giấc ngủ, não bộ hoạt động nhiều hơn chúng ta thường nghĩ”, ông Sid Kouider, đến từ trường Sư phạm ENS, Paris cho biết, “Kết quả giải thích cho một vài hiện tượng trong cuộc sống hằng ngày của chúng ta. Cụ thể như sự nhạy cảm của con người đối với tên của mình trong giấc ngủ, hay đối với âm thanh của chiếc đồng hồ báo thức”.

Ông cũng nói thêm rằng con người vẫn có thể thực hiện những phép tính đơn giản trong khi buồn ngủ và sau đó tiếp tục đánh giá được những phép toán đó là đúng hay sai trong giấc ngủ. Bất kì nhiệm vụ nào có thể tự động hoá đều có thể được duy trì trong giấc ngủ. Nhưng những nhiệm vụ không thể tự động hoá thì sẽ ngưng hẳn khi giấc ngủ bắt đầu.

Đề cập tới việc đưa đến những khảo sát chuyên sâu hơn về khả năng xử lý của não bộ khi ngủ, ông Kouider nói: “Khi nghiên cứu về việc làm cách nào để tận dụng thời gian ngủ, chúng ta sẽ phải cân nhắc tới các hao phí liên quan nếu có và đánh giá xem liệu có đáng để tận dụng nó hay không”.

Mất ngủ gây tổn thất lớn tới các tế bào thần kinh

Một số người đang hào hứng với khả năng tận dụng giấc ngủ một cách hiệu quả. Cùng lúc đó, nhiều người khác lại đang vật lộn vì chứng mất ngủ. Với việc gây tổn hại vĩnh viễn tới các tế bào thần kinh, chứng mất ngủ có thể nghiêm trọng hơn nhiều so với những quan niệm trước kia.

Theo một nghiên cứu trên The Journal of Neuroscience, đối với loài chuột, sự thiếu ngủ kéo dài dẫn đến 25% các tế bào thần kinh bị chết hoàn toàn. Các nhà khoa học Mỹ cho rằng, nếu điều đó cũng đúng với con người, thì việc cố gắng bù lại cho những giấc ngủ đã mất là vô ích. Một nghiên cứu được xuất bản trên The Journal of Neuroscience đã quan sát những con chuột trong phòng thí nghiệm khi chúng bị buộc phải thức để mô phỏng lại việc mất ngủ đang phổ biến trong đời sống hiện đại ngày nay, đặc biệt đối với những người làm việc ca đêm hoặc hàng giờ dài ở văn phòng.

Làm việc ca đêm có thể gây ra sự xáo trộn về đồng hồ sinh học, ảnh hưởng tới giấc ngủ (Ảnh: Internet)

Nhóm nghiên cứu của Trường Đại học Y Pennsylvania thực hiện khảo sát với những người công nhân – với 3 ngày liên tục làm ca đêm, chỉ có 4 hoặc 5 tiếng ngủ trong một ngày. Họ tiến hành thí nghiệm trên chuột với những điều kiện tương tự, và kết quả là chúng đã mất đi 25% các tế bào thần kinh trong một phần của não bộ.

Đây là dẫn chứng đầu tiên chứng minh việc mất ngủ có thể dẫn đến tổn thất các tế bào thần kinh.

Tuy nhiên, họ cũng nhấn mạnh vẫn còn nhiều việc cần phải hoàn thành để chứng minh chính xác liệu những người mất ngủ có nguy cơ bị tổn thương tế bào thần kinh vĩnh viễn hay không.

“Bây giờ chúng ta đã có bằng chứng chứng minh rằng việc mất ngủ có thể dẫn đến những tổn thương không thể chữa lành được”, Giáo sư Sigrid Veasey thuộc Trung tâm Giấc ngủ và Thần kinh học trả lời phỏng vấn trên mục Tin tức BBC, “Tuy điều này mới chỉ xảy ra ở một loài động vật đơn giản, nhưng nó cũng khuyên chúng ta phải nghiên cứu thực sự kỹ lưỡng đối với con người”. Bà cũng khẳng định bước tiếp theo cần làm là nghiên cứu não bộ của những người công nhân làm việc theo ca kíp sau khi họ qua đời để có được dẫn chứng về việc biến mất của các tế bào thần kinh.

Về lâu dài, những nhà khoa học cho rằng có thể chế ra loại thuốc bảo vệ các tế bào thần kinh bằng cách tăng cường chất hoá học tự nhiên có vai trò phục hồi giấc ngủ.

Giáo sư Hugh Piggins của trường Đại học Manchester nhận xét: “Các tác giả đưa ra những giả thuyết về việc mất ngủ mãn tính có thể ảnh hưởng xấu đến không chỉ thể chất mà còn cả trí tuệ”, ông nói, “Khả năng này sẽ cần được kiểm chứng thêm bởi rất nhiều các nghiên cứu khác nữa. Nhưng dù sao thì nó cũng trùng khớp với nhiều báo cáo gần đây về tầm quan trọng của đồng hồ sinh học và chu kỳ giấc ngủ để có một sức khoẻ tốt”.

Nguồn: BBC

Tổng hợp và dịch: Lê Loan

Báo mạng điện tử K33