Sự thờ ơ của con người: Nguyên nhân do đâu?

2013-02-22 14:42:47

(Sóng Trẻ) - Có một câu chuyện ngụ ngôn nổi tiếng của người Anh kể rằng “Trên chuyến xe buýt tới London, có một anh sinh viên đã hào hiệp đứng dậy nhường ghế cho một cụ già. Cụ già ngất đi. Và rồi khi tỉnh dậy, cụ già cảm ơn anh sinh viên. Anh ta cũng ngất đi”. Câu chuyện tưởng chừng ngắn ngủi và đầy phi lý ấy lại khắc họa một cách hết sức chân thực về một vấn đề nhức nhối đang diễn ra từng ngày, từng giờ trên thế giới này: Đó là sự vắng bóng của những nghĩa cử cao đẹp, hay nói cách khác là hồi chuông báo động về thái độ thờ ơ của con người trước những khó khăn của đồng loại.

143225697_c921e80f0da261ca7ae8b4b27f14486f_36959431.thoo.jpg

143225697_c921e80f0da261ca7ae8b4b27f14486f_36959431.thoo.jpg

ảnh minh họa - nguồn:internet

Trong những ngày gần đây, cộng đồng mạng thực sự phẫn nộ khi video ghi lại cảnh một em bé ở Trung Quốc bị xe tải cán qua người khi đang chạy trên đường. Điều đáng nói hơn là có tới gần 20 người đi qua và không mảy may quan tâm đến em.

Câu chuyện ấy đã lan truyền với tốc độ chóng mặt trên các trang mạng, blog hay diễn đàn. Và qua các bình luận của người xem, dần dần người ta cũng nhận ra sự việc đó không phải là một điều gì đó quá hi hữu.

Vào tháng Tư năm 2010, tại thành phố New York, anh Hu Tale-Yax sau khi giúp đỡ một người phụ nữ chống trả lại tên cướp đã gặp một vết thương nặng ở bụng và gục ngã ngay trên đường. Có 25 người đã đi qua chỗ Hu nằm, vài người đứng lại ngó nhìn, có người lật người bị nạn nên xem xét, nhưng họ đều bỏ đi. Hơn 1 giờ sau, khi nhân viên y tế xuất hiện, người đàn ông xấu số này đã qua đời do mất quá nhiều máu.

Ngay ở tại Việt Nam, nhiều người cũng chia sẻ về việc chính mình đã từng gục xuống sau khi can thiệp vào các vụ trộm cướp hay hỗn chiến trên đường phố, để rồi lại phải tự đứng lên sau khi không nhận được bất cứ sự giúp đỡ nào của người qua đường. Thành viên với nickname Lazy Booboo chua chát nhận định: “Thật buồn vì những điều mà ai cũng nên làm giờ lại trở thành một phép màu trong cuộc sống”.

Thực tế đáng buồn ấy đặt ra một câu hỏi vô cùng cấp thiết: Vậy đâu là nguyên nhân khiến con người ta vô cảm đến vậy ?

Các nhà khoa học đã chứng minh giả thuyết về “hiệu ứng đám đông”. Kết luận này được đưa ra sau rất nhiều cuộc thăm dò về thái độ và hành vi của con người khi bắt gặp ai đó cần giúp đỡ. Họ cho rằng khi càng có nhiều người xung quanh, thì khả năng người bị nạn được cứu càng thấp. Đó là hệ quả của tâm lý trông chờ và lối suy nghĩ dây chuyền tồn tại cố hữu. Chỉ cần một người bỏ mặc nạn nhân, những người phía sau sẽ nhanh chóng kết luận rằng người bị nạn không cần sự giúp đỡ.

Thêm một lý do nữa là đa phần chúng ta lo lắng trước việc có thể vô hình dính lứu vào những hệ quả “nằm nài lòng tốt”. Không ít thành viên đã chia sẻ rằng mình bị “vạ lây” khi cứu người trên đường, đơn cử như việc phải chịu chi phí y tế, nặng nề hơn là vướng vào những rắc rối pháp luật vì làm việc “nghĩa hiệp”.

Dù gì thì những giả thiết mang tính khoa học cũng không xóa nhòa được thực tế rằng con người đang ngày càng vô tâm trước những khó khăn của đồng loại. Cơ chế thị trường đã góp phần nhào nặn nên lối sống vị kỉ, chỉ biết cho riêng mình của một bộ phận không nhỏ con người trong xã hội. Thậm chí rất nhiều tấm gương sáng làm việc nghĩa còn được nhắc tới như những người “Ăn cơm nhà vác tù và hàng tổng”. Không phải là vô cớ khi nhận định rằng chính thành kiến xã hội đang dần xây nên bức tường thứ ba cản trở lòng tốt của con người đối với cộng đồng.

Cũng giống như rất nhiều vấn đề đã và đang trở nên nóng bỏng của thời đại, cộng đồng đang trông chờ sự thay đổi thật sự trong suy nghĩ và hành động của mọi người chứ không đơn thuần là sự nổi lên của những “anh hùng ngồi sau bàn phím”. Bên cạnh đó, cũng cần nhắc tới vai trò của các cơ quan chức năng trong việc tạo những điều kiện tối ưu để lòng tốt không còn bị đặt nhầm chỗ. Đó là những cơ sở cần thiết để chúng ta có thể hi vọng những tình cảnh thương tâm như vậy sẽ không còn tái diễn.

Nguồn :

http://en.wikipedia.org/wiki/Bystander_effect

http://www.dailymail.co.uk/news/article-1269102/od-Samaritan-Hu-Tale-Yax-dies-New-York-street-ignored-25-pedestrians.html

H.T
Lớp Báo mạng điện tử K.31
Học viện Báo chí và Tuyên truyền