Những “gương mặt vàng” tại Giải Báo chí Sóng trẻ 2024

(Sóng trẻ) - Giải Báo chí Sóng trẻ 2024 - sân chơi thường niên do Học viện Báo chí và Tuyên truyền tổ chức đã khẳng định sức hút với loạt tác phẩm chất lượng cùng sự góp mặt nổi bật của nhiều gương mặt sinh viên tài năng. Mùa giải thứ X hứa hẹn tiếp tục là bệ phóng lý tưởng cho những người trẻ đam mê nghề báo.

Kiên trì theo đuổi đề tài, chinh phục giải thưởng
Tại hạng mục Báo mạng điện tử, loạt phóng sự 3 kỳ “Nan giải tìm hướng đi cho 'đế chế' rác thải điện tử” đã giúp Nguyễn Xuân Ly ghi tên mình vào danh sách những tác giả xuất sắc nhất mùa giải.

Chia sẻ về hành trình thực hiện, Xuân Ly cho biết: “Bí quyết của mình chỉ gói gọn trong một từ “kiên trì”. Kiên trì tìm tư liệu, kiên trì phỏng vấn đến khi có nhân vật đồng ý, đọc đến khi hiểu rõ vấn đề và viết đến khi thực sự hài lòng”. 

Lần đầu tác nghiệp tại một địa phương xa, nhiều lần bị từ chối thậm chí bị đuổi, nhưng cô gái trẻ vẫn kiên nhẫn gõ cửa từng nhà để tìm nhân vật. Những trải nghiệm ấy không chỉ giúp Ly trưởng thành hơn trong kỹ năng nghề báo, mà còn tôi luyện bản lĩnh của một người làm báo thực thụ.

“Điều quan trọng nhất là luôn đặt mục tiêu làm ra một tác phẩm chỉn chu, toàn diện cho độc giả, chứ không chạy theo giải thưởng. Chính tâm thế đó đã giúp mình biến khó khăn thành động lực”, Xuân Ly chia sẻ.

Ý tưởng cho tác phẩm về “đế chế rác thải điện tử” bắt nguồn từ những chuyến đi thực tế, với mong muốn khai thác một chủ đề vừa mới mẻ vừa mang tính thời sự về chủ đề môi trường. Rào cản lớn nhất là tiếp cận nhân vật khi người dân thường e ngại tiếp xúc với phóng viên, kèm với khối lượng tư liệu chuyên ngành khổng lồ. 

Để vượt qua, Xuân Ly cùng nhóm cộng sự đã lựa chọn chiến lược “không bỏ cuộc”. “Chúng mình không ngại bắt đầu lại từ đầu, tìm kiếm nhân vật mới, dành nhiều thời gian đọc tài liệu, đối chiếu số liệu, chỉnh sửa từng chi tiết nhỏ. Tinh thần làm việc nhóm và sự nhẫn nại chính là chìa khóa”, Xuân Ly cho biết.

Khoảnh khắc tác phẩm được xướng tên trên sân khấu là sự ghi nhận cho hành trình nỗ lực không ngừng của cả nhóm. Với Xuân Ly, Giải Báo chí Sóng Trẻ không chỉ là sân chơi mà còn là môi trường học hỏi thực tiễn, rèn luyện tác phong làm báo chuyên nghiệp - một dấu mốc trưởng thành không thể quên.

Gửi lời nhắn đến những sinh viên đang ấp ủ ý định dự thi, Xuân Ly khẳng định: “Đừng chờ đến khi thấy mình đủ giỏi mới bắt đầu. Hãy lựa chọn một đề tài bạn thực sự quan tâm, bám sát và kiên trì theo đuổi nó. Mỗi khó khăn trên hành trình làm báo đều là bước đệm để bạn trưởng thành hơn”. 

Rèn giũa bản thân qua “sân chơi” báo chí uy tín

Giành giải Nhất hạng mục Báo in với loạt phóng sự điều tra 3 kỳ mang tên “Tràn lan mua bán thận trái phép đội lốt hội nhóm hiến tạng trên mạng xã hội”, Nguyễn Ánh Ngọc không chỉ gây ấn tượng bởi đề tài gai góc mà còn bởi tinh thần dấn thân, tự mình thực hiện toàn bộ tác phẩm một cách tỉ mỉ và kiên trì.

“Điều tra là một thể loại báo chí khó. Từ việc tiếp cận nhân vật, thu thập thông tin, đến quá trình thâm nhập và xử lý dữ liệu - tất cả đều đòi hỏi sự cẩn trọng tuyệt đối”, Ánh Ngọc chia sẻ về những chông gai khi theo đuổi thể loại điều tra. 

Khó khăn lớn nhất với cô chính là việc đối diện với những đối tượng hoạt động ngầm trên mạng xã hội. “Các nhân vật gần như ẩn danh hoàn toàn, hoạt động sau màn hình máy tính. Mình đã mất nhiều tháng đóng vai người có nhu cầu để thâm nhập, tìm hiểu đường dây và cách thức hoạt động của họ. Đây là một quá trình vừa căng thẳng, vừa tiềm ẩn nhiều rủi ro nếu thông tin bị rò rỉ”. 

Dù nhiều lần rơi vào cảm giác bế tắc vì không tìm thấy tư liệu hoặc bị nhân vật từ chối, nhưng chính những thử thách đó lại trở thành động lực để Ngọc hoàn thiện tác phẩm. “Mỗi mùa giải của Giải Báo chí Sóng Trẻ đều là cơ hội để mình học hỏi, rèn nghề và nhận diện rõ điểm mạnh, điểm yếu của bản thân khi làm phóng sự điều tra”. 

Với Ánh Ngọc, Giải Báo chí Sóng Trẻ không đơn thuần là một cuộc thi, mà là hành trình trưởng thành của sinh viên báo chí. “Đây là sân chơi mà nếu không tham gia, bạn sẽ tiếc nuối. Không chỉ có thêm thành tích cá nhân, mà bạn còn được cọ xát, học hỏi kinh nghiệm từ các thầy cô, anh chị đi trước, và đặc biệt là rèn luyện bản lĩnh khi theo đuổi nghề”. 

Khi được hỏi về bí quyết để có một tác phẩm chất lượng, Ánh Ngọc cho rằng: “Khởi đầu quan trọng nhất là lựa chọn đề tài phù hợp, vừa có tính thời sự, vừa gắn với mối quan tâm cá nhân. Từ đó, bạn sẽ dễ dàng theo đuổi đến cùng, dù hành trình có nhiều gian nan. Quan trọng nữa là khai thác nhân vật thật sâu, vì họ chính là chìa khóa giúp tác phẩm sống động và giàu thông tin”. 

“Dù khó khăn đến đâu, đừng nản chí. Sự kiên trì chắc chắn sẽ đưa bạn đến thành công. Giải Báo chí Sóng trẻ mới chỉ là khởi đầu trên con đường làm nghề sau này của sinh viên đam mê lĩnh vực báo chí - truyền thông”, Ánh Ngọc nhắn nhủ.