Vì sao lại ăn rượu nếp vào Tết diệt sâu bọ?

(Sóng trẻ) - Người ta quan niệm rằng, ăn rượu nếp khi bụng đói trong ngày Tết Đoan Ngọ sẽ làm cho các loại sâu bọ trong bụng dễ "say lử đử" rồi chết ngất đi.

Người xưa quan niệm rằng, các loại thức ăn có đủ vị cay, nóng, ngọt, chua, đắng... mới đủ khả năng "giết" sâu bọ trong ngày Tết Đoan Ngọ mùng 5 tháng 5 Âm lịch hàng năm. Và rượu nếp, nếp cẩm chính là món ăn đứng đầu danh sách này.

Rượu nếp cái (có nơi gọi là cơm rượu) được chế biến từ gạo nếp theo cách đồ chín gạo nếp thành xôi, để nguội và ủ với men rượu cho lên men thành rượu.

Tại sao ta lại ăn rượu nếp trong ngày Tết Đoan Ngọ?

Theo quan niệm người xưa, trong hệ tiêu hóa chúng ta thường có nhiều loại sâu bọ trú ngụ, nếu không diệt trừ bớt đi thì chúng sẽ sinh sản ngày một nhiều và gây tai hại.

Tuy nhiên, việc tiêu diệt chúng không phải thời gian nào cũng có thể làm được, chỉ có ngày mùng 5/5 âm lịch chúng mới ngoi lên. Bởi vậy, ta không thể để vụt mất cơ hội tốt nhất để trừ khử chúng. 

Do đó mà theo truyền thống, người xưa thường dùng loại thức ăn có đủ vị cay, nóng, ngọt, chua, đắng để giết "sâu bọ" - những con giun, sán, ký sinh trùng trong cơ thể. Và rượu nếp hay cơm rượu nếp là món ăn hoàn hảo hội tụ đầy đủ những vị như thế - đã được trọng dụng.

Dưới góc độ khoa học, lớp cám của vỏ gạo nếp rất giàu chất dinh dưỡng, bao gồm cả gluxit, protit, lipit, các muối khoáng. Trong đó, vitamin nhóm B và chất xơ là có nhiều hơn hết. Do đó, chúng ta ăn cả nước lẫn cái của cơm rượu nếp không những có tác dụng bồi bổ cơ thể, tăng sức đề kháng mà còn có thể ngăn ngừa các bệnh tim mạch, đột quỵ và cao huyết áp.

Ngoài ra, nhiều người còn đun lá mùi tắm để phòng bệnh và tẩy trừ "sâu bọ". Nhiều địa phương ở ven biển đúng giờ Ngọ họ còn đi tắm biển. Bởi theo quan niệm dân gian, ngày này có khí dương mạnh nhất trong năm nên việc tắm biển vào ban trưa sẽ hấp thu nhiều dương khí và loại bỏ những vận xui. Cũng theo quan niệm đó, các loại cây lá hái trong thời gian này có tác dụng chữa bệnh tốt nhất nên các thầy thuốc thường lên núi hái thuốc.

Có những loại rượu nếp nào?

Mặc dù là món "không thể thiếu" trong dịp Tết Đoan Ngọ nhưng ít ai biết rằng, rượu nếp ở mỗi vùng lại có sự khác nhau đôi chút.

Cụ thể, cơm rượu nếp miền Bắc được nấu bằng gạo nếp với men rượu, ủ khoảng 2 - 3 ngày cho ngấm.

Cơm rượu nếp miền Trung là những viên cơm nếp nguyên miếng, thơm ngọt. Cơm rượu được làm từ phương pháp lên men cổ truyền. Đây là món tráng miệng, lại giúp dễ tiêu hóa nên đã được nhiều gia đình miền Trung tự chế biến trong bữa ăn.

Cơm rượu nếp miền Nam không để rời mà viên thành từng viên tròn trước khi ủ.