Giải mã sức hút của các bộ môn “tâm linh” với Gen Z

(Sóng trẻ) - Bốc tụ bài tarot thông qua các video trên Youtube, sắm một vài viên đá năng lượng để nhận được duyên lành,... là những phương thức mà nhiều bạn trẻ thuộc Thế hệ Z lựa chọn để vượt qua những thách thức, khó khăn trong cuộc sống.

Có lẽ, việc tin tưởng vào chuyện bói toán, tâm linh không còn là điều gì quá xa lạ. Nếu như những thế hệ trước sử dụng Tử vi để đưa ra những lời giải đáp liên quan đến tình duyên, vận hạn cuộc đời,... thì xu hướng hiện nay của Thế hệ Z lại là thông qua bài tarot - bản đồ sao hay những tín hiệu từ vũ trụ để tìm ra lời giải cho những khúc mắc của bản thân. 

Chiêm tinh, huyền học có gì thú vị?

Vốn yêu thích những câu chuyện huyền bí liên quan đến các chòm sao từ khi còn bé, song gần đây Diệu Trinh (Sinh viên trường Đại học Mỹ thuật Công nghiệp Hà Nội) mới có cơ hội tìm hiểu về chiêm tinh học và cách đọc bản đồ sao. Ngay lập tức, cô bạn đã cảm thấy cực kỳ hào hứng và say mê với bộ môn này: "Đối với mình, những dấu hiệu trên bản đồ sao giúp mình khám phá ra nhiều khía cạnh của bản thân, những điểm mạnh, điểm yếu cũng như lý do cho cách hành xử của mình. Cũng chính từ đó mà mình có cơ hội được phát triển điểm mạnh, cũng như tìm hướng hạn chế những yếu kém".

Phương Anh (Sinh viên trường Đại học FPT Hà Nội) cũng đồng quan điểm rằng các bộ môn bói toán tâm linh như chiêm tinh học hay tarot đều rất thú vị ở khía cạnh có thể hiểu rõ bản thân cũng như người khác: “Niềm tin vào chiêm tinh và tarot đối với mình hình thành từ những gì đã trải nghiệm, cũng như cảm thấy sự chính xác của chúng. Dù mình chỉ tin tưởng tầm 70% thôi vì mọi thứ luôn có biến số nhất định, nhưng những loại hình tâm linh này có % chính xác khá cao, cũng rất hữu dụng trong cuộc sống!”.

Không chỉ riêng Diệu Trinh, Phương Anh mà còn có vô số bạn trẻ khác có chung suy nghĩ. Click vào một video bất kì về trải bài tarot trên mạng xã hội, không khó để đọc được những comment như: "Rất đúng với mình luôn ạ" hay "Đúng từng chi tiết từ trong quá khứ tới hiện tại". Có thể thấy, phần lớn những người trẻ yêu thích những bộ môn “tâm linh” như chiêm tinh và huyền học đều là vì chúng củng cố cho họ niềm tin, giúp họ có dũng khí để vượt qua một sự việc gì đó; hoặc đơn giản hơn là giúp cho họ tìm hiểu rõ về bản thân.

Các nhà tâm lý học nói gì về niềm tin tâm linh?

Trong khi phần lớn người trẻ, đặc biệt là Gen Z có một niềm tin mãnh liệt vào những viên đá năng lượng lấp lánh sắc màu, hay những lời dự đoán về cuộc sống mỗi người qua từng tháng dựa theo cung hoàng đạo, thì các chuyên gia tâm lý lại có suy nghĩ khác. 

Theo Tiến sĩ Gayatri Saikia, một cố vấn tâm lý chuyên về liệu pháp hành vi nhận thức, việc nhiều người tin vào những lời lý giải từ bài tarot hay bói toán có thể là do “Hiệu ứng Barnum”. Trong tâm lý học, hiệu ứng này thể hiện một thành kiến về nhận thức, trong đó một người cảm thấy rằng những thông tin chung chung được đưa ra khi áp dụng vào hoàn cảnh của họ cũng rất chính xác.

“Con người chúng ta nghĩ rằng mình hiểu rõ bản thân nhất, vậy nên khi bắt gặp những thông tin chiêm tinh hoặc bói bài phù hợp với quan điểm của bản thân, nó giúp chúng ta củng cố thêm niềm tin” - Tiến sĩ nhận xét.

Còn Tiến sĩ Sarah Crawford, cố vấn tâm lý tại Bệnh viện Nightingale, London, Anh lại cho biết khi gặp vấn đề về tâm lý, con người ta thường đưa ra hai sự lựa chọn: một là tránh né, hai là tìm kiếm sự trấn an. Và các loại bói toán tử vi nói chung thường đem lại sự an tâm cho người đọc. 

Có thể nói, đứng trên quan điểm của các bác sĩ, nhà tâm lý học, chiêm tinh học hay các loại bói toán nói chung mang hơi hướm của một loại “đức tin”, nơi con người đặt trọn niềm tin và nhận về những gì mình mong muốn. Tất nhiên, chúng không có nguy hại mấy, thậm chí còn có ảnh hưởng tích cực tới sức khỏe tâm lý của phần lớn người. Một đánh giá dựa trên hơn 3.300 nghiên cứu khoa học cho thấy những người sở hữu niềm tin vào những điều tâm linh huyền bí ít trầm cảm hơn, cũng như có sức khỏe tâm thần tốt hơn.

Tận dụng nhưng không lạm dụng

Quả đúng rằng những “thông điệp từ vũ trụ” mà các lá bài tarot hay những con số, các thiên thể mang lại sẽ khiến nhiều người cảm thấy an tâm hơn, được chữa lành hoặc giải đáp các khúc mắc trong tâm hồn. Tuy nhiên, Thế hệ Z vẫn cần lưu ý rằng đây chỉ là một hình thức giải trí, giúp định hướng và tiếp thêm sự tự tin.

Trước những vấn đề nhỏ nhặt như ăn, mặc, chơi, ngủ, nghỉ, người trẻ nên tự mình cân nhắc độ ảnh hưởng, đúng, sai, lợi, hại thay vì chăm chăm đi tìm câu trả lời bằng cách… bói toán. Bên cạnh đó, sau khi thực hiện những hình thức bói toán, sử dụng đá năng lượng, các bạn trẻ cũng không nên vì thế mà ỷ lại, cho rằng đã có “thế lực tâm linh” lo, còn mình chẳng cần cố gắng thì điều may mắn cũng tới.

Yếu tố tâm linh chỉ mang tính định hướng, những lời giải từ các lá bài, bản đồ sao cũng chỉ nên dùng để tham khảo. Trước khi bắt đầu tìm kiếm lời giải cho câu hỏi của bản thân thông qua bói toán, các Gen Z nên suy nghĩ kĩ với một lý trí tỉnh táo, và tiếp nhận bằng sự khách quan.